Biochemia na słodko i kolorowo w Noc Biologów

Biochemia na słodko i kolorowo.  Przygotowaliśmy dla Państwa zestaw efektownych pokazów i doświadczeń, które pozwolą zobaczyć jak fascynujący, kolorowy I SMACZNY może być laboratoryjny świat roztworów, zlewek i probówek. Można będzie zobaczyć jak działa chemiczna magiczna różdżka, pobawić się mieszaniem kolorowych mieszanin i tworzyć własne barwy. Nieco starszych Uczestników na pewno zainteresuje temat biopaliw, o których będzie można podyskutować i dowiedzieć się czy są trudne do wyprodukowania.

W trzech blokach pokazowych zobaczyć będzie można następujące eksperymenty:

• 1. „Wymyśl własny kolor”- zabawa poprzez mieszanie barwnych roztworów (dla najmłodszych) Mieszanie roztworów o różnych barwach i konsystencjach w celu stworzenia mieszaniny o wymyślonym przez siebie kolorze. Dzięki takiej zabawie będzie możliwa jednocześnie nauka pipetowania. 
• 2. „Pięć barw z jednego roztworu” W trakcie eksperymentu tajemniczy roztwór przelewany jest z jednej zlewki do drugiej przyjmując kolejno barwy : bezbarwną, różową, żółtą, czerwoną oraz niebieską. Jakie związki i reakcje ukrywają się w każdej ze zlewek? 
• 3. „W czym kapusta może pomóc chemikowi?” Niektóre barwniki roślinne (sok z buraka, sok z kapusty czy napar z herbaty) mają szczególne właściwości zmieniania koloru w zależności od pH środowiska. Dzięki temu można je wykorzystywać jako indykatory (wskaźniki) właściwości kwasowo-zasadowych różnych substancji. W obecności substancji kwaśnych przyjmują one zabarwienie od różowego aż do czerwonego, zaś w obecności zasad od niebieskiego, poprzez zielony aż do żółtego. Takiej zmiany koloru nie powodują natomiast substancje o charakterze obojętnym. Znajomość pH jest ważna nie tylko dla chemika w laboratorium, czy w pracy rolnika, ogrodnika, lekarza lub kosmetyczki, ale również (choć często nieświadomie) wykorzystujemy ją każdego dnia w kuchni lub łazience. W czasie prezentacji, wykorzystując sok z kapusty będzie można zbadać wartość pH różnych produktów domowego użytku – od soku z cytryny po proszek do prania. 
• 4. „Jak kolorowe mogą być pisaki?” Rozdział chromatograficzny barwników z pisaków, w celu sprawdzenia z ilu barw składa się określony kolor. 
• 5. „Zobaczyć to, co niewidzialne” – znikające probówki, sztuczna krew, atramenty sympatyczne Czy naprawdę widzimy to co nam się wydaje? Wyjaśnienie na prostym przykładzie czym jest współczynnik załamania światła i jak w prosty sposób można oszukać nasz mózg. 
• 6. „Kolorowe mleko” Pokaz mający na celu zademonstrowanie jak działają detergenty z efektownym wykorzystaniem kolorowych barwników. 
•  7. „Czym nakarmić drożdże?” W trakcie doświadczenia drożdże karmimy cukrem i solą. Karmione cukrem drożdże rosną i produkują gaz, który wypełnia rękawiczkę. Tajemniczy gaz gasi płomień świecy. Jaki to gaz i jak nazywa się cały proces? 
• 8. „Pasta do zębów dla słonia” W wyniku błyskawicznej reakcji wody utlenionej z detergentem otrzymujemy duże ilości pienistej substancji przypominającej wyglądem pastę do zębów. Co jest tajemniczym katalizatorem reakcji?
•  9. „Ciepły lód” Tajemniczy roztwór pod wpływem dotyku zamienia się w ciepły lód. Jaki to roztwór i dlaczego krystalizuje? 
• 10. „Magiczna różdżka” Nauka przedstawiana za pomocą eksperymentu jest najlepszą drogą do zdobywania wiedzy. Eksperymenty w formie pokazu są bardzo wartościowe, gdyż przybliżają nam świat chemii i jednocześnie odkrywają tajniki pozyskiwania różnorodności barw. Dzięki zmianie odczynu środowiska, w którym doświadczenie przebiega możemy dostrzec zarówno efekt przeprowadzonego eksperymentu, jak i zostać wprowadzeni w tematykę wpływu pH na zmianę barwy użytego wskaźnika do reakcji. 
•  11. „Biopaliwa”
• 12. „Chemiczny kameleon” Reakcją utlenienia-redukcji nazywamy proces, w którym następuje wymiana elektronów między substancją utleniającą a substancją redukującą, na skutek czego atomy pierwiastków biorących udział w reakcji zmieniają swój stopień utlenienia. Dla większości przepływ elektronów kojarzy się z zasilaniem w energię różnorodnego sprzętu elektronicznego. Proces ten ma jednak fundamentalne znaczenie również dla naszych komórek, które podobnie jak komputer, radio czy odkurzacz uzyskują w ten sposób energię niezbędną do życia. Ciekawym i efektownym zjawiskiem związanym z przepływem elektronów jest również zmiana barwy niektórych związków w zależności od stopnia utlenienia jego atomów. W niektórych wypadkach możliwa jest obserwacja zmian całej sekwencji kolorów. Takim chemicznym kameleonem są związki manganu, które wskutek stopniowej zmiany stopnia utlenienia potrafią przywdziać szatę od fioletowo-różowej, poprzez zieloną aż do żółtej. Zapraszamy do zabawy!

Miejsce pokazów: Katedra Biochemii, Wydział Biologii i Biotechnologii (III piętro).
Godziny pokazów:

• 10-12 
• 13-15 
• 16-18 

Prowadzący pokazy: dr Anna Cieślińska dr Ewa Fiedorowicz, dr Bartosz Nitkiewicz, dr Edyta Sienkiewicz-Szłapka, dr Regina Frączek, dr Stanisław Krawczuk, dr Elżbieta Łopieńska-Biernat, dr Małgorzata Dmitryjuk, mgr Ewa Anna Zaobidna, mgr Angelika Król, Izabela Górzyńska, Elżbieta Gmińska, Magdalena Rasztęborska.