Studencki Nobel dla studenta mikrobiologii?

Projekt Studencki Nobel służy wyłonieniu najbardziej wszechstronnych i utalentowanych członków społeczności akademickiej, a także promowaniu aktywnej działalności studenckiej. Studenci nagradzani są w kilku kategoriach: IT, Sztuka, Nauki przyrodnicze i energetyka, Nauki społeczno-ekonomiczne, Dziennikarstwo i literatura, Fizyka i astronomia, Medycyna i farmacja, Działacz. W finałowej fazie, aplikacje uczestników ocenia Komisja Konkursową. To ona wybiera najzdolniejszych studentów w kraju. W grupie wyróżnionych w tym roku znalazł się Piotr Jachimowicz. "To motywuje do dalszego działania" - mówił w studiu Radia UWM FM. Wcześniej studiował ochronę środowiska. Obecnie jest magistrantem w Katedrze Biotechnologii w Ochronie Środowiska na Wydziale Biologii i Biotechnologii UWM w Olsztynie. Działa w Kole Naukowym Mikrobiologów Molekularnych "Coccus" i realizuje projekt dotyczący występowania lekooporności bakterii występujących w powietrzu na terenie obiektów komunalnych. Ma za sobą też kilka zagranicznych wyjazdów badawczych, m.in. do Chin.

Więcej (w tym wywiad z Piotrem Jachimowiczem)  na stronie Radia UWM FM

Zupa z chwastów

(Pokrzywa, fot. S. Czachorowski)

ZUPA Z CHWASTÓW

• około 2 l bulionu lub 1 kg porcji rosołowej
• pęczek włoszczyzny,
• 3 duże ziemniaki,
• ½ szklanki usiekanych listków podagrycznika,
• 1 szklanka usiekanych listków pokrzywy,
• ½ szklanki lebiody (komosy),
• ½ szklanki szczawiu,
• po łyżce usiekanych drobniutko listków babki lancetowatej, krwawnika, bluszczyku kurdybanka i młodych listków rzodkiewki,
• 2-3 gałązki zielonej pietruszki,
• listek laurowy,
• po 2-3 ziarenka angielskiego ziela i pieprzu,
• sól,
• 1 łyżka soku z cytryny.

Gotujemy podobnie jak zupę szczawiową. Na koniec dodajemy sok z cytryny i blendujemy.

Można podawać ze śmietaną i jajkiem.

Dr Aldona Fenyk

PS. Botanicy widzą rośliny i zioła, "chwasty" t pojęcie produkcyjne, rolnicze.

Drugie miejsce w Międzywydziałowym turnieju pracowników w futsalu

Drużyna BIOMED -połączone siły WBIB i W. Lekarskiego zajęła 2 miejsce w Międzywydziałowym turnieju pracowników w futsalu.

Skład drużyny:

• Grzegorz Zwierzchowski 
• Jan Jastrzębski 
• Jacek Kieżun 
• Łukasz Kalkowski 
• Paweł Goławski 
• Łukasz Paukszto 
• Kamil Szandar 
• Karol Szeszko (nieobecny na zdjęciu) 

Kosaćce (Iris germanica)

Kosaćce (Iris germanica) w kolekcji WBiB stworzonej przez Teresa Jagielska zaczynają zakwitać. Na żywo przed szklarnia WBiB jeszcze ładniejsze.

Grzegorz Fiedorowicz

Muszka owocowa a rozwój medycyny

A fruit fly (Drosophila melanogaster) feeding off a banana. 

Autor Sanjay Acharya licencja Creative Commons

Widok latającej muszki owocowej nad leżącym na stole kawałkiem jabłka czy cytryny jest nierzadko spotykanym zjawiskiem. Kojarzy się on raczej z irytacją, a kończy się próbą wytępienia tych niewielkich, w sumie niegroźnych owadów. Patrząc na taką malutką, fruwającą nad kuchennym stołem muszkę i czując do niej coraz większą niechęć, warto skierować myśli na inne tory i zastanowić się czy faktycznie to zwierzę jest dla człowieka tylko uciążliwą kwestią. Okazuje się bowiem, że to właśnie ona – muszka owocowa jest kluczem, który otworzył drzwi rozwojowi medycyny i nauk biologicznych.

Przedstawicielka rzędu muchówek – muszka owocowa (Drosophila melanogaster) jest organizmem modelowym głównie w badaniach z dziedziny genetyki. Genetyka jest nauką, która określa podstawy funkcjonowania organizmów. To w genach zapisane są informacje o anatomii, morfologii czy fizjologii każdego żywego organizmu. Nieprawidłowości występujące w genomie (np. mutacje) warunkują występowanie jednostek chorobowych, dlatego bliższe poznanie genetyki pozwala na określenie podłoża różnych schorzeń. Przekłada się to na rozwój nauk medycznych, pogłębienie wiedzy, opracowania coraz nowszych metod terapii i zapobiegania. Muszki posiadają wiele zalet, które pozwalają na wykorzystanie jako organizmu modelowego do takich badań. Ich hodowla nie jest skomplikowana, rozmnażają się wydajnie i szybko, a poza tym posiadają tylko cztery pary chromosomów, w tym jedną parę chromosomów płci. Wybitny badacz – Thomas Morgan prowadził swoje doświadczenia właśnie z udziałem tych niewielkich owadów. Opracowana przez niego chromosomowa teoria dziedziczności doprowadziła go do uzyskania Nagrody Nobla w 1933 roku. Udowodnione przez niego twierdzenie, że chromosomy są nośnikami genów jest jednym z dogmatów biologii.

W kolejnych latach hodowla muszek owocowych w laboratoriach genetycznych i przeprowadzanie badań z ich udziałem było na porządku dziennym. Skądinąd, tak jest do dzisiaj. Współcześnie, jednym z najbardziej przełomowych w ostatnich latach odkryć było scharakteryzowanie genu p53, który okazał się być supresorem nowotworowym. Aby określić rolę tego genu potrzeba było wielu lat doświadczeń, w części których również muszka owocowa odegrała swoją rolę. Jak się okazało, regulator apoptozy komórek – gen p53 jest czynnikiem obecnym zarówno u muszki, jak i u człowieka.

Pierwsze całkowite zsekwencjonowanie genomu dotyczy właśnie opisywanej muchówki. Określenie sekwencji nukleotydów w DNA daje naukowcom szansę na obserwację tego, co dzieje się w kolejnych pokoleniach tych małych organizmów. Możliwe jest zatem wykrywanie mutacji i ich fenotypowych skutków. A mutacje dotyczą zarówno organizmu owada, jak i człowieka. Mechanizmy mutagenezy zachodzące u muchówek są nierzadko analogiczne do tych, które spotykane są u ludzi. Obserwacja zmian w genomie muszek zatem może nas przybliżyć do tego co dzieje się w genomie ludzkim.

Jednak poza tym, że zmiany w genomach muszki i człowieka mogą być zbliżone, okazuje się że sama sekwencja nukleotydowa genomu muszki jest częściowo taka jak sekwencja genomu ludzkiego. Co więcej, niektóre sekwencje nukleotydowe człowieka związane z chorobami mają swoje odpowiedniki u muszki. Nic dziwnego zatem, że muszka owocowa jest tak chętnie wykorzystywanym organizmem modelowym w wielu laboratoriach na świecie.

Wkład muszki owocowej w rozwój nauki jest nie do przecenienia. Świat naukowy zawdzięcza tak wiele tym małym owadom. Badania naukowe pozwalają na pogłębianie wiedzy, a wykorzystanie w nich organizmów modelowych pozwala poznać prawdę o nas samych. A wydawać by się mogło, że poza zamiłowaniem do słodkiego wina, człowiek i muszka owocowa nie mają nic wspólnego.

Jolanta Szpakowska
biologia medyczna

 Na podstawie:

• Drosophila melanogaster (https://en.wikipedia.org/wiki/Drosophila_melanogaster) 
• Muszka owocowa (Drosophila melanogaster) (https://dinoanimals.pl/zwierzeta/muszka-owocowa-wywilzna-karlowata-drosophila-melanogaster) 
• Drosophila melanogaster, czyli muszka owocowa z rodziny wywilżnowatych jako obiekt badań genetycznych (https://sklep.bio-space.pl/drosophila-melanogaster-jako-obiekt-badan-genetycznych,24,5)

"Must be the Dziekan" - życie dziekana nie jest łatwe, zwłaszcza w czasie Kortowiady

W bieżącym roku, w czasie Kortowiady, w rywalizacja dziekanów „Must be the dziekan” nasz zespół w składzie: prof. dr hab. Iwona Bogacka - dziekan oraz Wiktor Ignalewski – student kierunku Biotechnologia, zajął 3 miejsce. Łatwo nie było.

Fascynujący Dzień Roślin w Olsztynie, 2019

Rośliny są fascynujące. Ich życie zawsze zaczyna się od maleńkiego nasiona umieszczonego w glebie. Z niego wyrosnąć może wiele zielonych żyjących istot - od drobnych ziół do wielkich drzew, od roślin ozdobnych do uprawnych, od których zależy zarówno życie wszystkich zwierząt, jak i przetrwanie ludzi na planecie Ziemia. Biologowie roślin oceniają, że na świecie istnieje około 250 000 gatunków roślin. Mamy nadzieję, że naszą inicjatywą ponownie zasadzimy wiele wirtualnych, lecz stale kiełkujących nasion, które w zbiorowym umyśle europejskich i światowych społeczeństw posieją przekonanie, że nauki o roślinach mają do odegrania kluczową rolę w kształtowaniu teraźniejszego i przyszłego krajobrazu społecznego i środowiskowego ludzkości.

Wydział Biologii i Biotechnologii, UWM w Olsztynie:

Program: 

 http://www.plantday.com.pl/jednostka.php?id=jednostka&nazwa=olsztyn&idp=program

Zapraszany na imprezy pod wspólnym hasłem 

„Drzewa jakich nie znacie”, 
obywające się w ramach Fascynującego Świata Roślin, 
w dniu 24 maja (piątek) 2019 r.

Główna impreza odbędzie się na placu przed Katedrą Botaniki i Ochrony Przyrody, Plac Łódzki 1. Zajęcia odbywać się będą również w innych budynkach Wydziału Biologii i Biotechnologii (ul. Oczapowskiego 1A, Plac Łódzki 3, szklarnia  WBiB przy ul Heweliusza 22).

Szczegółowy plan zajęć dostępny jest także na stronie - http://wbib.uwm.edu.pl/wydzial/fascynujacy-swiat-roslin

„Fascynujący Świat Roślin” międzynarodowa akcja, która odbywa się na całym świecie pod auspicjami Europejskiej Organizacji Nauk o Roślinach (EPSO – European Plant Science Organization). 

Kortowiadowa koszulka wydziałowa 2019

Czy i jak biotechnologia zmieni Homo sapiens?

Czym tak naprawdę jest biotechnologia? Jest to dziedzina nauk technicznych, obejmująca badanie, wytwarzanie oraz wykorzystywanie DNA, RNA, białek, enzymów bądź kultur komórkowych w szerokim zakresie przemysłu. Najczęściej dotyczy przemysłu spożywczego, farmaceutycznego, rolnictwa oraz medycyny. Biotechnologia używa biologicznych organizmów i ich składników, żeby wytwarzać lub modyfikować produkty i procesy w określonym zastosowaniu. Nowsze gałęzie biotechnologii związane są z genetycznie modyfikowanymi organizmami, a także transgenicznymi roślinami i zwierzętami.

Czy biotechnologia zmieni Homo sapiens? Jest to nauka stale rozwijająca się, której przypisuje się wiele osiągnięć jak np. produkcja penicyliny, narodziny owcy Dolly ( pierwszego zwierzęcia sklonowanego z komórek somatycznych), opisanie struktury DNA. Przy szybkim tempie rozwoju tej dyscypliny, odpowiedź na to pytanie jest prosta. W połączeniu z technikami inżynierii genetycznej naukowcy z pewnością będą próbowali urozmaicić i polepszyć ludzki organizm, a także środowisko w którym się znajduje.

W takim razie jak biotechnologia zmieni Homo sapiens? Wyobraźmy sobie świat z ludźmi bez wad, w którym każdy może wybierać, jakie cechy będą posiadały jego dzieci, ile będą miały wzrostu z określonymi talentami, a także o określonym wyglądzie. Wybieralibyśmy spośród wielu cech, właśnie te, które by nam odpowiadały. Można by to osiągnąć poprzez modyfikację ludzkiego genomu i tworzenie zmodyfikowanych zarodków. Na świecie nastąpiłaby moda na „projektowanie własnych dzieci”.

Do tej pory ewolucją rządził dobór naturalny i przypadkowo występujące mutacje. Wybieranie określonych cech dla własnego dziecka niewątpliwie byłoby kosztowne. A co z ludźmi mniej zamożnymi? Projektowanie własnych dzieci mogłoby zwiększyć nierówności między ludźmi i rozwarstwienie społeczeństwa. Różnice pomiędzy ślicznymi, utalentowanymi i przede wszystkim zrekombinowanymi dziećmi, a tymi „zwykłymi” byłyby olbrzymie. Cały świat mógłby zostać zdominowany przez ulepszonych ludzi, nie dając szans dla innych. Co więcej, szkodliwe mutacje, wywołujące choroby, mogłyby wzrosnąć w biedniejszym społeczeństwie. Pozostaje jeszcze jeden aspekt dotyczący pomyłek w projektowaniu ludzkiego organizmu. Kto ponosiłby odpowiedzialność za ewentualny błąd oraz co stałoby się z nieudanym embrionem? Te kwestie pozostawię bez rozwiązania.

Taka sytuacja może nas czekać w niedalekiej przyszłości. W rzeczywistości w wielu krajach zabronione są takie działania, jednak Wielka Brytania w 2016 r. została pierwszym krajem na świecie, który oficjalnie dopuścił do modyfikacji ludzkiego DNA. Badania miały zostać prowadzone na embrionach, które zostałyby zniszczone najpóźniej po tygodniu. Co więcej w 2018 r. po świecie rozeszła się informacja, że w Chinach urodziły się pierwsze dzieci ze zmodyfikowanym DNA, które miały być odporne na wirusa HIV. Te dwa przypadki świadczą o tym, że jedynie względy etyczne i powszechnie obowiązujący zakaz, powstrzymuje naukowców przed ingerencją w ludzki genom.

Podsumowując, biotechnologia jest ogromnie szeroką dziedziną, która może polepszyć jakość ludzkiego życia, ale także zaszkodzić. Jest obecna w naszym codziennym życiu i z pewnością przynosi nam wiele korzyści np. w przemyśle spożywczym czy farmaceutycznym. Nowoczesna biotechnologia sięga już dalej, w obszary ludzkiego organizmu. Nie ma wątpliwości, że wpłynie na zmiany w Homo sapiens. Jednak wszystkie podejmowane działania powinny być przemyślane włącznie z ewentualnymi skutkami, które mogą odbić się na przyszłości ludzi. Nie można także zapominać o powszechnie obowiązujących prawach moralnych i etycznych.

Sara Felińska,
Wydział Biologii i Biotechnologii, kierunek: Biotechnologia

Drzewa jakich nie znacie - Fascynujący Świat Roślin

24 maja  (piątek)2019 r.

zapraszany na imprezy pod hasłem:

„Drzewa jakich nie znacie”

„Fascynujący Świat Roślin” międzynarodowa akcja, która odbywa się na całym świecie pod auspicjami Europejskiej Organizacji Nauk o Roślinach (EPSO – European Plant Science Organization). Celem tej akcji jest zaprezentowanie pracy osób zafascynowanych światem roślin, a także przekazanie przesłania, że wiedza o roślinach jest niezmiernie ważna dla rozwoju różnych dyscyplin biologii, rolnictwa, zrównoważonego wytwarzania żywności, a także ogrodnictwa.  Znajomość świata roślin ma nie mniejsze znaczenie w produkcji wszelkich innych produktów pochodzenia roślinnego, jak papier, drewno, odczynniki chemiczne, energia, czy farmaceutyki. Bardzo ważnym przesłaniem akcji jest również wskazanie znaczenia roślin dla zachowania środowiska. 

Tegoroczny program - plik PDF (wersja z 6.05.2019)

UWAGA! program może ulec zmianie