Tajemniczy świat zapachu, biochemia w kuchni i magia kolorów w Noc Biologów 2013

Katedra Biochemii na Najbliższa Noc Biologów (11 stycznia 213 r.) przygotowała sporo pokazów.
Tajemniczy świat zapachu (wykład + „degustacja zapachu”)
Zapach to najbardziej pierwotna i doskonalona przez miliony lat forma komunikacji między żywymi organizmami. Jeżeli chcesz porozmawiać o znaczeniu odorantów w naszym życiu i praktycznie zapoznać się z hedoniczną jakością zapachu, przyjdź do nas.

Biochemia w kuchni (wykład i część doświadczalna)
Niewielu z nas zdaje sobie sprawę jakim wspaniałym laboratorium jest nasza kuchnia…codziennie przygotowywane potrawy, używane składniki to źródło magicznych przemian i reakcji chemicznych. Nawet najprostsze produkty kryją w sobie świat niezwykłych cząsteczek chemicznych.

• Wytrącanie DNA z cebuli (Lekcja inna niż wszystkie + doświadczenie). Prosta i bardzo szybka metoda (około 30 minut) wytrącania kwasów nukleinowych pozwalająca na zobaczenie ich gołym okiem. DNA tworzy małe, białe kłaczki o nitkowatej strukturze. Można je nawet nawinąć na wykałaczkę i wyjąć z roztworu. 
• Niezwykła galaretka czyli płonący żel. Bardzo efektowne doświadczenie z wykorzystaniem prostych odczynników. Produktem jest barwny żel, który można podpalić. 
• Olejki eteryczne w żywności. Olejki eteryczne to mieszanina terpenów, alkoholi i ketonów o bardzo silnym, przyjemnym zapachu. Szczególnie interesujący jest sposób wydzielenia ich z roślin poprzez destylację np. z suszonych ziół i przypraw. 
• Glikacja czyli co się dzieje gdy białko spotka cukier. Prezentacja efektów reakcji glikacji w mleku skondensowanym. Można będzie posmakować produktów glikacji i zdobyć wiedzę na temat jaki ma ona wpływ na nasze zdrowie i wrażenia smakowe. 
• Wzbogacona śmietana. Producenci śmietany oszukują swoich klientów przez zagęszczanie jej skrobią. Według polskich norm śmietana (kwaśna) i śmietanka (słodka) nie powinny zawierac żadnej skrobii ani zagęszczaczy, dlatego producenci nie informują na etykietach o ich zawartości. Doświadczenie ma pokazać jak w łatwy i prosty sposób w domu możemy sprawdzić zakupioną śmietanę. 
• Zawartość cukru w cukrze. Doświadczenie obejmować będzie przeprowadzenie szeregu reakcji charakterystycznych na cukry (próba Wőhlkego, Mora czy Seliwanowa) w miodach pszczelich pozyskanych z prywatnych pasiek i zakupionych w dużych sklepach w celu określenia i porównania ich składu cukrowego. 

Magia kolorów 

•  TLC barwników. Rozdział barwników z wybranych produktów (np. kolorowe pisaki, cukierki z kolorowymi cukrowymi osłonkami) z wykorzystaniem techniki chromatograficznej. Pozwala zobaczyć czy na przykład brązowa otoczka cukrowa cukierka jest rzeczywiście brązowa, czy składa się na nią kilka innych kolorów. 
• Chemiczne porosty. Jeżeli chcesz porozmawiać o krzemionkach, półprzepuszczalnych membranach i zjawisku osmozy, przyjdź do nas. Dodatkowo możesz wyczarować „chemiczny ogórd”.
• „Światła drogowe”. Efekty barwne obserwowane w tym doświadczeniu są skutkiem utleniania i redukcji indygo karminu. Indygo karmin jest niebieski w środowisku obojętnym, zaś w zasadowym - zielony. Pod wpływem mieszaniny glukozy i NaOH indygo karmin zostaje zredukowany - forma zredukowana ma kolor żółty. Przelewając lub potrząsając cieczą, wprowadzamy do niej tlen, który utlenia indygo karmin - rozwtór z powrotem staje się zielony. 
• FRAP Analiza służy do oznaczania całkowitej aktywności oksydacyjnej związków chemicznych. Metoda ta polega na określeniu zdolności redukcji jonów Fe3+ do jonów Fe2+, które są kompleksowane przez TPTZ (2,4,6-tris-(2-pirydylo)-1,3,5-tianyl). Do przygotowania odczynnika FRAP posłuży chlorek żelaza o intensywnie pomarańczowej barwie oraz TPTZ o intensywnie błękitnym kolorze. Po zmieszaniu składników otrzymamy niebiesko-ceglasty odczynnik FRAP. Po dodaniu próby odczynnik FRAP zmienia barwę na intensywnie granatową.

(fot. S. Czachorowski - Noc Biologów 2012)