poniedziałek, 19 grudnia 2022

"Biologu ulecz się sam” – czyli badanie własnego DNA w kierunku detekcji czynnika ryzyka wystąpienia zawału mięśnia sercowego



„Biologu ulecz się sam” – czyli laboratorium biomedyczne, którego uczestnicy będą przeprowadzać identyfikacje polimorfizmu (zmienności) genu konwertazy angiotensynowej, czyli enzymu odpowiedzialnego za prawidłowe funkcjonowanie mięśnia sercowego. Polimorfizm konwertazy angiotensynowej jest badany w aspekcie chorób krążenia. Enzym zaangażowany jest w utrzymanie prawidłowej regulacji ciśnienia krwi i równowagi elektrolitowej, a także ma znaczenie w patomechanizmie miażdżycy. Poziom enzymu konwertazy angiotensynowej w surowicy jest dziedziczny. W genie konwertzy angiotensynowej zidentyfikowano polimorfizm insercyjno-delecyjny, który obejmuje 287 nukleotydów w intronie 16. W populacji występują trzy genotypy: II, ID oraz DD. Genotyp DD charakteryzuje zwiększony o 100% poziom enzymu konwertazy angiotensynowej w tkankach w porównaniu z genotypem II, a genotyp ID ma poziom pośredni. Zróżnicowanie między osobnikami jest efektem lokalizacji u niektórych osób motywu wyciszającego, którego brak prowadzi do nadekspresji genu. Genotyp DD jest czynnikiem ryzyka występowania zawału mięśnia sercowego.

Warsztaty mają na celu przybliżenie uczestnikom zagadnień związanych z dziedzicznością genów, a także z definicją oraz mechanizmem działaniem wybranych enzymów w tkankach ludzkiego organizmu. Dodatkowo laboratoria mają za zadanie zwrócenie uwagi na tematykę chorób krążenia.

W trakcie zajęć słuchaczom zostanie przedstawiony wstęp teoretyczny, a część praktyczna będzie polegała na izolacji genomowego DNA z komórek nabłonka śluzówki jamy ustnej, reakcji PCR i elektroforezy agarozowej.

.Prowadzą: Dr hab. Elżbieta Łopieńska-Biernat, prof. UWM, mgr inż. Iwona Polak

Rezerwacja miejsc: ela.lopienska@uwm.edu.pl



niedziela, 18 grudnia 2022

Tęczowy świat dzieci w otoczeniu wody - Noc Biologów 2023

 


„Tęczowy świat dzieci w otoczeniu wody” - to warsztaty dla dzieci mogące stanowić świetny punkt wyjścia do dalszych działań w zakresie nie tylko dobrej zabawy, ale też nauki z uśmiechem na twarzy. Dziecko wykonując samodzielnie eksperymenty takie jak: „Dmuchamy balon za pomocą sody i octu”, „Chemiczne jojo”, czy też „Meduza w butelce” może poznać świat nauki przez zabawę, jednocześnie pobudzając wyobraźnię i uruchamiając logiczne myślenie, co pomaga w poznawaniu świata nauki i otaczającego nas środowiska.

"Woda - źródło życia - teraźniejszość i przyszłość" to hasło przewodnie, którym każdy z nas powinien się kierować w trosce o życie na naszej planecie. W jakim stopniu zadbamy o ten tak bezcenny płyn na Ziemi, tak zarówno w teraźniejszości jak i przyszłości będzie wyglądało nasze życie. Woda jest wszędobylska, a to dlatego, że wchodzi w skład naszego organizmu (ok. 70%) i stanowi środowisko, w którym przebiegają prawie wszystkie procesy życiowe. Umożliwia uprawę ziemi i hodowlę zwierząt. Wiele reakcji chemicznych zachodzi w środowisku wodnym, a więc nie ma też chemii bez wody.

Podczas wykonaniu eksperymentu „Dmuchamy balon za pomocą sody i octu” po wymieszaniu składników użytych do tego procesu następuje reakcja chemiczna: bąbelkowanie i pienienie się, wydziela się gaz (dwutlenek węgla), który wypełnia nasz balon. „Chemiczne jojo” skrywa pod tą nazwą również reakcję chemiczną, w której w końcowym etapie wytwarzany jest gaz dwutlenk węgla. Gaz ten, otaczając różnokolorowe krople wpuszczonego octu sprawia, że te stają się przez to lżejsze i unoszą się do góry. Jeśli doświadczenie przeprowadzimy prawidłowo to  różnokolorowe krople powinny wędrować od góry do dołu. W eksperymencie „Meduza w butelce”, aby uzyskać efekt swobodnego poruszania się meduzy, umieszczamy ją w wodzie uprzednio zabarwionej niebieskim barwnikiem. Następnie meduzę umieszczamy w wodzie zabarwionej niebieskim barwnikiem z dodatkiem detergentu i oleju, co powoduje zmianę parametrów wody, a więc jej gęstości i lepkości. Obserwujemy, jak meduza pływa w środowisku imitującym zanieczyszczenia cywilizacyjne.    

Samodzielne przeprowadzenie eksperymentów w wykonaniu dzieci, to nie tylko świetna zabawa, ale także cenne doświadczenie pomagające w poznawaniu świata nauki. W rzeczywistości proces edukacji może być niezwykle emocjonującą przygodą.  Przeprowadzone samodzielnie eksperymenty, pozwalają na obudzenie w Twoim dziecku ciekawości i zrozumienia, co dzieje się w otaczającej nas przyrodzie. Kreatywne spędzanie czasu przy jednocześnie dobrej zabawie, to jedna z najbardziej skutecznych form nauki i może być jednym ze sposobów do przekazania tego, co ważne. W trakcie takiego procesu dzieci znacznie szybciej się uczą, a zdobyta wiedza pozostaje z nimi przez lata.

dr Regina Frączek i dr Edyta Sienkiewicz-Szłapka

324 (III p.) Oczapowskiego 1A, godz. 14.00-15.00 oraz 16.00-17.00

Zgłoszenia i rezerwacja na adres e-mail: regina.fraczek@uwm.edu.pl 

sobota, 17 grudnia 2022

Badania komórek błony śluzowej macicy świni w warunkach mikrograwitacji

Dr Aleksandra Kurzyńska


Dwudziestu młodych naukowców zdobyło granty w pierwszej edycji konkursu Naukowy Grant Rektora. Wszyscy zgłosili interesujące pomysły. Pośród nich jest i grant dr Aleksandry Kurzyńskiejz Katedry Anatomii i Fizjologii Zwierząt na Wydziale Biologii i Biotechnologii. Pani doktor otrzymała  w maksymalnej wysokości 40 tys. zł.  Zamierza go wykorzystać na badania komórek błony śluzowej macicy świni w warunkach 3D, a dokładniej mikrograwitacji. Będzie to możliwe, dzięki zastosowaniu innowacyjnej technologii ClinoStar®, która pozwala na hodowlę komórek in vitro w specjalnych, obracających się bioreaktorach.

- Warunki te zmniejszają działanie czynników, które nie występują w żywym organizmie, a pojawiają się w warunkach laboratoryjnych. To jest m.in. kontakt z plastikową powierzchnią oraz utrudnione przenikanie do komórek tlenu i składników odżywczych. Dodatkowo w warunkach mikrograwitacji komórki nie potrzebują żadnych rusztowań i same sobie tworzą środowisko, w którym funkcjonują. A funkcjonują w nim tak, jak w żywym organizmie. Takie rozwiązanie pozwoli poznać sposób reakcji komórek na np. czynniki powodujące stan zapalny czy testowane leki. Te badania rozpocznę w Kortowie, ale zakończę na Uniwersytecie Południowej Danii w Odense – wyjaśnia dr Kurzyńska.

Eksperymentalne badania dr Kurzyńskiej to element długiego łańcucha badań nad fizjologią rozrodu, których wyniki mogą mieć zastosowanie w medycynie. Uzyskane podczas realizacji tego projektu wyniki posłużą jako wstęp do ubiegania się o grant w Narodowym Centrum Nauki. Dr Kurzyńska zajmuje się także upowszechnianiem nauki. Od marca 2021 r. prowadzi wydziałowy kanał na TikToku, jako jedna z pierwszych na UWM.

Pandemie – niekończąca się opowieść (Noc Biologów 2023)


Jedną z blisko 60. propozycji na Noc Biologów w Olsztynie jest wykłąd pt. Pandemie – niekończąca się opowieść, przygotowany przez dr. hab. Grzegorza Panasiewicza, prof. UWM.

Wraz z pojawieniem się na świecie człowieka pojawiły się epidemie i pandemie, które dziesiątkowały całe kontynenty. Ludzie na przestrzeni wieków starali się wyjaśnić przyczyny występowania pandemii oraz opracować metody ich zwalczania. Poza tym, mierzyli się i nadal mierzą ze zjawiskiem rozpowszechniania na temat pandemii dezinformacji, mitów i fake newsów. Ciągle możemy usłyszeć, że wirus Sars-CoV-2 nie jest groźny, Covid-19 to taka trochę inna grypa, a szczepionki na Covid-19 to eksperyment. A jak jest na prawdę?

 13 stycznia 2023, Budynek Collegium Biologiae, ul, Oczapowskiego 1 A, aula. godz. 12.00-12.45. Wstęp wolny (bez rezewracji)

Cały program Nocy Biologów jest tu: http://www.nocbiologow.pl/index.php?id=jednostka&nazwa=olsztyn

czwartek, 15 grudnia 2022

Nie ma laboratorium bez wody! Noc Biologów 2023

 

Warsztaty na Noc Biologów 2023 pt. Nie ma laboratorium bez wody! przygotowały: dr Ewa Fiedorowicz oraz dr hab. Cieślińska Anna, prof. UWM.

Podczas spotkania wykonamy razem doświadczenia z wykorzystaniem wody i podstawowych odczynników chemicznych, z których cześć znajdziemy w naszej kuchni. Spróbujemy także przygotować sztuczny śnieg. Czy nam się uda? Przyjdź i przekonaj się sam.

Wydział Biologii i Biotechnologii, Katedra Biochemii, III piętro, s. 324, godz. 9:30 oraz 11:00). 

Ps. Niestety nie ma już wolnych miejsc.

cały program na stronie: http://www.nocbiologow.home.pl/noc/index.php

środa, 14 grudnia 2022

Noc Biologów 2023


13 stycznia 2023 roku dwunasty raz na UWM (i w całej Polsce) odbędzie się Noc Biologów, w formie hybrydowej - część pokazów w kontakcie na terenie uniwersytetu, część zdalnie. Blisko 60 propozycja wykładów, warsztatów, gier, wystaw, pokazów, filmów z laboratoriów. Dla szkół, rodzin i ludzi ciekawych świata w każdym wieku.

Już po raz dwunasty Wydział Biologii i Biotechnologii UWM w Olsztynie włącza się do ogólnopolskiej akcji popularyzacji nauk biologicznych i przyrodniczych poprzez udział w Nocy Biologów. Tegoroczna edycja Nocy Biologów odbywa się pod hasłem tj. "Woda - źródło życia - teraźniejszość i przyszłość". Na te okazję przygotowujemy wykłady, pokazy, warsztaty w kontakcie bezpośrednim. Przygotowujemy także spotkania online w formie webinariów, gier internetowych i filmów. Dużą część pokazów i warsztatów odbywa się w godzinach przedpołudniowych dlatego, aby umożliwić udział młodzieży szkolnej.


Kiedy? 13 stycznia 2023 (14 stycznia w Jezioranach)

Gdzie? W kontakcie bezpośrednim na Wydziale Biologii u Biotechnologii UWM w Olsztynie, zdalnie w sieci. Wystawa w Jezioranach w kontakcie 14 stycznia.

Program: dostępny na stronie http://www.nocbiologow.pl/index.php?id=jednostka&nazwa=olsztyn (jest już blisko 60 propozycji programowych a przybywają kolejne).

Więcej informacji na Facebooku 

Jak? na większość zajęć trzeba się wcześniej zarejestrować (wszystkie są bezpłatne). Szczegóły w programie przy każdej pozycji wyszczególniony jest adres, pod którym należy dokonać rezerwacji. Kto pierwszy ten lepszy.

Noc Biologów jest ogólnopolskim festiwalem nauki, który ma na celu przekazanie szerokiej wiedzy przyrodniczej oraz wyników prowadzonych badań naukowych na różnych poziomach - od podstawowych wiadomości przyrodniczych do zagadnień problematycznych, nurtujących współczesną biologię i biotechnologię.

Jednym z celów ogólnopolskiej Nocy Biologów jest zaszczepienie przekonania o kluczowej roli nauk przyrodniczych w egzystencji populacji ludzkiej na Ziemi a także znaczenie biogospodarki w rozwoju regionalnym w północno-wschodniej Polsce. Bogata i ciekawa oferta programowa w ramach „Nocy Biologów” w latach 2012-2022 r., przygotowana przez pracowników naukowych a także doktorantów i studentów, spotkała się z ogromnym odzewem ze strony społeczeństwa w mieście Olsztynie i całym województwie, co potwierdza słuszność przyjętej koncepcji upowszechniania nauki (interesujące pokazy, aktywizujące warsztaty, prelekcje, wykłady, zwiedzanie laboratoriów, wystawy, dyskusje oraz materiały zamieszczone w prasie lokalnej, radiu, telewizji i internecie, m.in. blogi i portale społecznościowe) i niemalejącą potrzebę społeczną organizowania tego typu przedsięwzięć. Szczególnie ważna jest dla mieszkańców małych wsi i miasteczek z naszego regionu, jako forma upowszechniania najnowszej wiedzy biologicznej w formie kształcenia ustawicznego i pozaformalnego. Część pokazów i wykładów dostępna będzie online dzięki czemu łatwy dostęp będą miały osoby mieszkające daleko od Olsztyna. Kłopoty komunikacyjne nie są więc przeszkodą by poznawać świat i zdobywać wiedzę.

Zapraszamy na dwunastą edycję 'Nocy Biologów', w piątek, 13 stycznia 2023 r. oraz 14 stycznia do Jezioran.

Pierwszą Noc w styczniu 2012 r. organizowało 16 jednostek naukowych z całej Polski, w 2013 r., już 19 instytucji. Jak będzie w 2023 roku? Łatwo sprawdzić na mapie : http://www.nocbiologow.pl/noc/index.php

Cele wydarzenia: upowszechnianie i popularyzacja nauki oraz instytucji zajmujących się problematyką przyrodniczą poprzez interesujące pokazy, warsztaty, prelekcje, wykłady, zwiedzanie laboratoriów, wystawy, dyskusje oraz materiały zamieszczone w prasie lokalnej, radiu, telewizji i internecie (m.in. blogi i portale społecznościowe). Wzbudzanie ciekawości oraz chęci do poznawania i rozumienia świata przyrodniczego, szczególnie u dzieci i młodzieży szkolnej w celu kształtowania poglądów, pozwalających na zrozumienie prawidłowości funkcjonowania przyrody oraz na nieszkodliwe obcowanie ze światem żywym (biologicznym).

Celem jest również przedstawienie podstawowych, ale ważnych zagadnień, poszerzających wiedzę społeczeństwa na temat funkcjonowania świata przyrodniczego (m.in. problemy biogospodarki, biotechnologii, zdrowia ludzkiego czy ochrony przyrody) jak i zagadnień budzących wiele kontrowersji (m.in. organizmy modyfikowane genetycznie - GMO, energetyka odnawialna z wykorzystaniem biomasy, transplantacje, rozwój zrównoważony).

Stanisław Czachorowski





czwartek, 8 grudnia 2022

Między biotechnologiem a biologiem – studenckie rozważania w ramach wydarzenia "Jeziora na słodko"

 

Paweł Denkiewicz (student biotechnologii): - Czy według Ciebie jeziora stanowią ważną część Olsztyna?

Bartosz Skierkowski (absolwentem biologii stosowanej na UWM, studentem biologii molekularnej) - Cały region Warmii i Mazur to kraina tysiąca jezior, zdecydowanie bardzo ważna część Olsztyna.

PD - Co sądzisz o jakości wód w olsztyńskich jeziorach?

BS - Jeśli chodzi o jeziora, wydaje mi się, że większość, poza tym najbardziej, że tak powiem wspólnym antropogenicznym, czyli jeziorem Kortowskim, to myślę, że jakość jest dość wysoka, bo np. jezioro Trackie lub np. jezioro Długie to bardzo czyste jeziora.

PD -Jeśli chodzi o stan tych jezior, to co według ciebie może być przyczyną takiego wysokiego stanu jezior jeśli uważamy, że są one faktycznie czyste?

BS -Jeżeli chodzi o Jezioro Kielarskie, to jeziora te są dość duże (te, które wymieniłem) więc naturalną rzeczą, jest to, że proces filtracji wody zachodzi dość naturalnie, ale też myślę, że są jakieś działania powstrzymujące przed zanieczyszczaniem. Nie jestem pewny do końca, jeśli chodzi o wszystkie jeziora, ale do zdecydowanie większej ilości jezior, jest zakaz spuszczania chemikaliów i ścieków. Oraz ludzie wiedzą, jest pewna świadomość społeczna, by takich rzeczy nie robić.

PD -Czyli służby, organy interweniują w pewnym zakresie dbania o jeziora?

BS -Tak, jeśli chodzi również o działalność ekologiczną, to sami naukowcy - jak przypuszczam, że są zainteresowani, np. sam profesor Czachorowski opowiadał w wielu mediach i sytuacjach z nimi związanymi.

PD -Tak np. o chruścikach.

BS -Tak dokładnie, zwłaszcza że niedługo mamy Dzień Chruścika. Więc ci biolodzy starają się uświadamiać o czystości jezior. Nie tyle o czystości a o zagrożeniach, żeby jeziora pozostały czyste, nawet jeżeli te, które nie są czyste np. to jezioro Kortowskie, jeśli dobrze pamiętam badania, to one miało dosyć umiarkowany stan czystości. No cóż, trzeba informować ludzi.

PD -To w takim razie, jeśli mielibyśmy przypuszczać, że chcemy zwiększyć jakość tych wód to, w jaki sposób moglibyśmy wpłynąć na ogólną poprawę? Czy jest coś co moglibyśmy zrobić jako społeczeństwo?

BS -Tak, przede wszystkim myślę, że zastosować monitoring. To znaczy monitoring ale nie na zasadzie, że ktoś „siedzi na drzewie” albo z kamerą i obserwuje jeziora, tylko na takiej zasadzie, że grupa wyspecjalizowanych osób, to jest biologów albo ludzi, którzy zajmują się ochroną środowiska, którzy obserwują różne wskaźniki nie tylko chemiczne, ale i też biologiczne i oceniają ten stan jakości na bieżąco. Jeżeli on się drastycznie zmienia, np. spada albo wzrasta, ale raczej w Polsce, żeby drastycznie wzrastała jakość wody to się raczej nie zdarza, Jeżeli jednak drastycznie spada to należy szukać przyczyny by reagować szybciej i dochodzić do pewnych wniosków, z czego to może wynikać, Do tego przede wszystkim potrzebny jest stały monitoring.

PD -W takim razie, jakie zagrożenia mogą być związane z progresującym zanieczyszczeniem wód i co grozi naszym jeziorom?

BS -Jeżeli dobrze pamiętam to część wody, która jest użytkowana przez ludzi pochodzi właśnie z jezior. Nie tylko ze źródeł podziemnych. Jeśli chodzi o Olsztyn i okolice, ale ogólnie o Warmię i Mazury, to woda dla ludzi jest pobierana z jezior. Więc jeśli będą zanieczyszczone no to niestety, wpłynie to na jakość życia ludzi. Ważnym aspektem jest też obecność organizmów w wodzie. Jeżeli woda jest zanieczyszczona i te wskaźniki spadają, to da się zaobserwować spadek żywotności tych organizmów np. ryb czy wcześniej wymienionych chruścików, które też są bioindykatorem czystości wód.

PD -Im więcej chruścików, tym faktycznie możemy sądzić, że woda jest czystsza. A jeśli chodzi między innymi o ludzi, to jak według Ciebie ważnym elementem jest praca u podstaw, żeby dbać o uświadamianie ludzi w związku z czystością wód, dbać o nasze jeziora i rzeki?

BS -O ile nie prowadzi się takiego monitoringu, o którym wcześniej mówiłem, że jeśli nikt nie siedzi i nie pilnuje tych jezior, to nikt nie powstrzyma takiego pojedynczego „Kowalskiego” czy „Kowalskiej” przed np. umyciem swojego samochodu wodą z jeziora i spłukiwaniem tych chemikaliów. Albo jeżeli jakiś rolnik z okolicy ma furmankę nawozu i później zrzuci do jeziora, nikt go nie powstrzyma, jeżeli on faktycznie nie będzie wiedział, że ta woda później do niego wróci w ekosystemie. To nie są systemy wyizolowane. To są naczynia połączone, więc jeśli ta woda będzie zanieczyszczona ona wróci na pola, do ludzi, ona wróci w ludzi i zwierzęta, które jedzą rośliny. Więc te zagrożenia i ta praca u podstaw jest bardzo ważna. Wydaje mi się, że dość istotna jest funkcja edukacyjna, jeżeli chodzi o  dzieci, bo, że tak powiem, jeżeli ktoś ma bardzo utarty pogląd, że np. jak ktoś wrzuci coś do jeziora i to znika czyniąc z jeziora darmowy śmietnik. Skoro tego nie widzę i tego nie ma to też nie ma problemu? Bo jak ktoś nie nurkuje tylko jest zwykłym użytkownikiem, może nie zobaczyć tych śmieci, które są na dnie i się rozkładają. Śmieci wracają choćby w formie mikroplastiku. Wracając to tematu, praca u podstaw jest bardzo ważna, szczególnie że do dzieci dość łatwo przemawiają obrazy typu, jeżeli woda jest zanieczyszczona, to jakość życia spada. Dzieci bardzo  przejmują się życiem i zdrowiem zwierząt i to da się zauważyć. Wiadomo, jeśli dziecko zobaczy tego chruścika to powie, że brzydki i nie warto, ale taką piękną rybkę to jednak warto uratować. Jeżeli chodzi o dorosłych informowanie jest bardzo ważne ze względu na wartość ekonomiczną wody. Jeżeli używa wody z jeziora do pojenia swojego bydła i ta woda będzie zanieczyszczona, to bydło zachoruje i ta osoba będzie musiała zapłacić setki jak nie tysiące złotych na opiekę weterynaryjną zwierząt. Wtedy zauważy i poczuje po kieszeni, że o wodę warto dbać. Praca u podstaw, jeżeli chodzi u osób często niewykształconych, młodych albo u osób starszych, którzy nie wiedzą, że wyrzucanie czegoś do jeziora może być szkodliwe, jest bardzo ważna.

PD -No dobrze, a czy zauważyłeś jakieś zmiany w stanie wód w ostatnich latach związane np. z pandemią, czy według ciebie ograniczenie dostępu do jeziora, miejsc otwartych, ogólnych spotkań wpłynęło w sposób pozytywny lub negatywny na stan wód?

BS -Podejrzewam, że ta tendencja nie tylko w Polsce, ale i globalnie jest podobna. Dało się słyszeć takie informacje, np. że część zwierząt wróciła do Wenecji przez to, że nie ma turystów, więc jeżeli jakiś region jest silnie użytkowany, jeśli chodzi o turystykę wodną, to rzeczywiście brak turystów, czy spowodowany pandemią, czy spowodowany restrykcjami, a nawet złą sytuacją gospodarczą, jeżeli jest mniej turystów jest też mniej śmieci. Bo gdzie są ludzie tam też są śmieci i to jest jasne, bo każdy organizm generuje śmieci, ale żaden nie czyni tego w takim tempie jak człowiek. Więc ci turyści i te restrykcje mogą wpływać na czystości jezior. Wydaje mi się też, że zmienia się w pewien sposób rodzaj tych zanieczyszczeń. Przed pandemią rzadko dało się zobaczyć pływające w jeziorach lub rzekach maseczki jednorazowe, które często mają elementy z tworzyw sztucznych, nie biodegradowalnych, które pływają po prostu po powierzchni wody. Nawet jeżeli się rozłożą, to rozkładają się do jakiś włókien, elementów plastikowych, gdzie ten materiał może przenikać do wody. Typ śmieci się zmienia, ale jeżeli chodzi o ogólną czystość wód to wydaje mi się, że ograniczenie w turystyce mogłoby pomóc dla czystości wód.

środa, 7 grudnia 2022

Dlaczego organizujemy nasz kiermasz ciast? cz. 2.



Poprzedni post pomógł nam zauważyć, że jeziora mazurskie nie są w dobrej kondycji. Co za to odpowiada?
 
Duży wpływ na stan jezior mają zanieczyszczenia biogenne. Związki te są niezbędne do rozwoju żywych organizmów. Podstawowymi biogenami są związki azotu i fosforu, a ich nadmiar w jeziorach prowadzi do procesów eutrofizacyjnych, szczególnie dla nich niekorzystnych. Biogeny powodują zwiększenie intensywności wzrostu fitoplanktonu, a ten z kolei ogranicza dostęp światła do głębszych partii jeziora, odbierającym tym samym możliwość fotosyntetyzowania przez rośliny naczyniowe
znajdujące się w tych partiach. Eutrofizacja prowadzi do zamierania wodnych organizmów, zmniejszenie ilości tlenu i przezroczystości wody.
 
Co szczególnie doprowadza do zasilania jezior w biogeny?
• ścieki komunalne i przemysłowe, nawozy rolnicze
• używanie detergentów zawierających biogeny podczas przebywania w wodzie lub blisko brzegu (kąpiele i mycie naczyń)
• załatwianie potrzeb fizjologicznych blisko brzegu jeziora
• erozja linii brzegowej
• silnie rozwinięta turystyka – co równa się dużej ilości odpadów pozostawionych na brzegu lub w samym jeziorze

Dlaczego tak jest? Głównym powodem jest brak świadomości ekologicznej wśród użytkowników jezior oraz brak szybkich i zdecydowanych rozwiązań systemowych. Naszym celem jako studentów jest więc edukacja środowiskowa, bez której nie ma podstaw do poprawy stanu naszych jezior
mazurskich.
 
Więcej o zanieczyszczeniach jezior możecie dowiedzieć się w artykule Pana Profesora Stanisława Czachorowskiego
https://www.zeglarstwojesteko.pl/post/sk%C4%85d-si%C4%99-bierze-zanieczyszczenie-jezior

Magdalena Stawicka

więcej o akcji Jeziora na słodko na Facebooku: https://fb.me/e/23gE43HVP


poniedziałek, 5 grudnia 2022




Szanowni Państwo

Mamy zaszczyt zaprosić do udziału w IV Międzynarodowym Sympozjum Studenckich Kół Naukowych organizowanym pod hasłem „Środowisko-Roślina-Zwierzę-Produkt" przez Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie.

W poprzedniej edycji (21.04.2022 r.) 246 studentów z 21. krajowych i zagranicznych ośrodków akademickich przedstawiło szereg interesujących wyników badań naukowych i aplikacyjnych. Zostały one zawarte w formie e-książki streszczeń. Ponadto nadesłano ponad 100 opracowań, które zamieszczono w 5. tematycznych monografiach naukowych.

IV Międzynarodowe Sympozjum Studenckich Kół Naukowych jest skierowane do studentów studiów pierwszego i drugiego stopnia (stacjonarnych i niestacjonarnych) krajowych i zagranicznych uczelni wyższych. Celem Sympozjum jest prezentacja aktywności badawczej studentów w Polsce i na świecie oraz wymiana poglądów, doświadczeń i praktycznej wiedzy.

Sympozjum odbędzie się w dniu 20 kwietnia 2023 r. w formie hybrydowej.

IV Międzynarodowe Sympozjum Studenckich Kół Naukowych będzie prowadzone w 7. Sekcjach tematycznych: Agrobioinżynierii, Medycyny Weterynaryjnej, Nauk o Zwierzętach i Biogospodarki, Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Inżynierii Produkcji, Nauk o Żywności i Biotechnologii, Biologii Środowiskowej.

Prace przesłane na IV MSSKN będą prezentowane w sesji referatowej i posterowej (w jęz. polskim lub angielskim) oraz oceniane przez Komisje Konkursowe.

Rejestracji uczestnictwa, przesłanie zgłoszeń prac wraz ze streszczeniami oraz opłaty uczestnictwa należy dokonać w terminie do 24. lutego 2023 r.

Podstawowa opłata za czynny udział w IV MSSKN wynosi 40 zł i obejmuje publikację streszczenia oraz certyfikat dla osób referujących lub prezentujących poster.

Istnieje również możliwość opublikowania rozdziału w monografii (opłata za rozdział w monografii wynosi 225 zł, termin przesłania opracowania oraz odpowiednich dokumentów upływa 7. kwietnia 2023 r.).

Rozdział w monografii (Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie) zgodnie z obowiązującymi zasadami posiada 20 pkt.

Formularz elektroniczny zgłoszenia będzie dostępny od 9 stycznia 2023 r. na stronie http://www.up.lublin.pl/skn-konferencja.


Serdecznie zapraszamy do udziału.


Z wyrazami szacunku w imieniu Organizatorów

Prof. dr hab. Marek Babicz

Pełnomocnik Rektora ds. kół naukowych

Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin

tel. 81 445 67 16, e-mail: marek.babicz@up.lublin.pl

sobota, 3 grudnia 2022

Czyste jeziora to zadowolony chruścik

Kiermasz ciast 9 grudnia (piątek) szczegóły na Facebooku
 

Nasza inicjatywa ma na celu przybliżenie i upowszechnienie tematu o stanie i ochronie Wielkich Jezior Mazurskich, które są siedliskiem chruścików. Ale czym właściwie są te chruściki? Otóż nie chodzi w tym przypadku o słodkie ciastka pieczone na tłusty czwartek.
Chruściki są niewielkimi owadami spokrewnionymi z motylami. Swoją łacińską nazwę Trichoptera (włoskoskrzydłe) zawdzięczają obecnym włoskom na skrzydłach dorosłych osobników.
W Polsce występuje blisko 290 gatunków chruścików, w Europie ponad 900, zaś na całym świecie opisano ponad 14 tysięcy gatunków obecnie żyjących, oraz 685 gatunków kopalnych. Crunoecia irrorata jest gatunkiem prawnie chronionym w Polsce od 2004 roku.
Chruściki to owady dwusiedliskowe, larwy żyją w wodzie, a osobniki dorosłe prowadzą lądowy, nocny tryb życia. Postacie dorosłe odżywiają się sokami roślinnymi, niektóre gatunki w tej fazie nie pobierają pokarmu w ogóle. Larwy chruścików pod względem odżywiania są bardzo zróżnicowane. Występują gatunki drapieżne, roślinożerne, detrytusożerne oraz wszystkożerne. Niektóre są wyspecjalizowane w odżywianiu się gąbkami czy glonami.
Najczęściej występującymi na Warmii i Mazurach gatunkami chruścików są m.in.: Hydroptila cornuta, Hydroptila dampfi, Hydroptila pulchricornis, Molanna angustata, Hydroptica sparsa, Orthotrichia costalis, czy Agraylea sexmaculata.
Chruściki należą do grupy organizmów wskaźnikowych, bioindykatorów. Wykorzystywane są w ekologicznym monitoringu wód. Chruściki występują we wszystkich typach wód śródlądowych. Duża liczba larw najczęściej świadczy o dobrej jakości wody. Dlatego jeśli chcemy wiedzieć, jaką mamy wodę, należy szukać chruścików.
11 grudnia obchodzony jest Dzień Chruścika. Inicjatorem powstania w 2003 roku Dnia Chruścika był Lech Pietrzak (ówczesny doktorant w Katedrze Ekologii i Ochrony Środowiska na Wydziale Biologii i Biotechnologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego).
 
Oliwia Pielach, Joanna Łukasiewicz

piątek, 2 grudnia 2022

Dlaczego ja się angażuję w ten projekt?



Dlaczego ja się angażuję w ten projekt?
Jestem użytkownikiem Krainy Wielkich Jezior Mazurskich i lubię przebywać nad jeziorami. Jest to dla mnie relaks i pewna forma odpoczynku.

Jestem też podróżnikiem, na razie może niewybitnym, ale podróże małe czy te duże sprawiają mi przyjemność. Czerpię z nich radość. Kraina Wielkich Jezior Mazurskich jest, moim zdaniem, fascynującym i pełnym nieodkrytych jeszcze przygód miejscem.
Nie chciałbym, żeby to wszystko zostało zaprzepaszczone przez zanieczyszczenie środowiska. Chciałbym móc za kilkanaście lat czerpać przyjemność z wypoczynku, a nie żeby stało się to tylko wspomnieniem, które już nie powróci.

Mateusz Dudziński

więcej na Facebooku



czwartek, 1 grudnia 2022

Jeziora na słodko czyli dlaczego organizujemy nasz kiermasz ciast?

 

Dlaczego organizujemy nasz kiermasz ciast? [1/3] (więcej na FB)

Kraina Wielkich Jezior Mazurskich jest nam bliska zarówno pod względem geograficznym, jak i również mentalnym – wakacyjne wypady nad jezioro, łowienie z tatą ryb, żeglowanie czy szybkie, orzeźwiające kąpiele. Te wszystkie wspomnienia zostaną z nami na długo, ale czy w dzisiejszych czasach możemy być pewni, że jeziora też? Kraina obejmuje powierzchnie 1732km² centralnej części Pojezierza Mazurskiego, z czego aż 486km² zajmują jeziora. Tworzą piękny krajobraz będący mocną wizytówką naszego regionu, dlatego z jeszcze większą troską powinniśmy dbać o te tereny.

Należy powiedzieć to głośno: według raportu Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska z 2020 roku o stanie środowiska w województwie warmińsko-mazurskim, stan naszych jezior można określić jako zły. Podczas sporządzania raportu zbadano 41 jezior naszego województwa, z czego prawie wszystkie nie przeszły badań w pełni pozytywnie. Jedynie stan dwóch z badanych jezior został określony jako dobry (Źródło: PMŚ).

Podczas oceniania stanu jezior bierze się pod uwagę elementy biologiczne, uwzględniające fitoplankton, fitobentos, makrofity i ichtiofaunę, oraz elementy fizykochemiczne. Pod względem biologicznym, stan określany jest za pomocą klas I-V i w tym kryterium zdecydowana większość badanych jezior znalazła się w klasie III (Źródło: PMŚ). Ocena fizykochemiczna służy za ocenę dodatkową i może obniżyć ogólną ocenę stanu jezior. To doprowadziło do wyłonienia spośród badanych jedynie dwa jeziora o stanie dobrym.

Dlaczego stan naszych jezior nie maluje się tak kolorowo jak byśmy chcieli? Odpowiedź znajdziecie w kolejnych postach

Link do raportu GIOŚ
https://www.gios.gov.pl/.../stan_srodowiska_2020...

Magdalena Stawicka