Parzące w ogrodzie… na co uważać przy słonecznej pogodzie

(Dyptam jesionolistny, fot. G. Fiedorowicz). 

Większość osób zapewne zna parzące właściwości barszczu Sosnowskiego (Heracleum sosnowskyi), który w czasie wysokich temperatur, przy słonecznej pogodzie powoduje poważne poparzenie skóry. Jest to fotouczulenie na olejki lotne zawierające związku kumarynowe (furanokumaryny). Takie reakcje mogą powodować również inne rośliny spotykane w ogrodach. Warto o tym pamiętać, szczególnie jeśli w ogrodzie przebywają dzieci. Wiadomo, ładne kwiaty chce się powąchać ale później może być bolący problem – długo gojące się poparzenia z pęcherzami. Problemy mają często równie sami ogrodnicy/działkowcy czy nawet rolnicy. Warto znać kilka takich niebezpiecznych roślin.

 Dyptam jesionolistny (Dictamnus albus), potocznie zwany krzewem mojżeszowym, to bardzo dekoracyjna, pięknie pachnąca roślina. Można go spotkać obecnie jedynie na trzech naturalnych stanowiskach w Polsce. Dyptam posiada liczne gruczoły (widać na fotografii), w których wytwarza duże ilości olejków lotnych. Olejki te przy słonecznej pogodzie i wysokiej temperaturze mogą ulec samozapłonowi (w naszych warunkach dotychczas raczej mało prawdopodobne… ale przy ociepleniu… kto wie…). Olejki mogą też powodować reakcje alergiczne skóry, których objawami są długotrwałe przebarwienia lub poparzenia z pęcherzami (w przypadku silniejszej reakcji alergicznej). Nie wszyscy są na te olejki uczuleni ale lepiej nie eksperymentować i zachować ostrożność.

Pasternak zwyczajny (Pastinaca sativa) coraz częściej uprawiany a czasami sprzedawany zamiast pietruszki. Warto wiedzieć, że liście pasternaku wytwarzają olejki eteryczne, które w czasie upałów mogą być przyczyną poparzeń. Opisane są przypadki rolników pracujących na plantacjach pasternaku, którzy mieli liczne długotrwałe przebarwienia skóry a czasami nawet poparzenia.

Ruta zwyczajna (Ruta graveolens), podobnie jak poprzednie gatunki, może powodować poparzenia i przebarwienia skóry podczas kontaktu z jej liśćmi w czasie słonecznej pogody. foto: Dyptam jesionolistny (Dictamnus albus), rozwijające się paki kwiatowe z widocznymi gruczołkami wytwarzającymi olejki lotne

Dr Grzegorz Fiedorowicz