Pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica L.) i dawne jezioro Płociduga Duża

Wiosenna pokrzywa, kwiecień 2023, Płociduga Duża

Co można znaleźć na dawnym jeziorze Płociduga Duża? pośród wielu innych gatunków roślin, grzybów i zwierza licznie występuje pokrzywa zwyczajna. To gatunek rośliny, należący do rodziny pokrzywowatych (Urticaceae). Pokrzywa zwyczajna występuje w stanie dzikim w Europie, Azji, Afryce Północnej, Ameryce Północnej. Zawleczona została także na inne obszary i kontynenty. Rośnie w wilgotnych lasach i zaroślach a także bardzo często, jako gatunek synantropijny, na żyznych siedliskach ruderalnych.

Jest to gatunek bardzo zmienny pod względem wielkości, kształtu liści i kwiatostanów oraz stopnia owłosienia. Ma to związek z siedliskiem, na jakim występuje. Przykładowo: w miejscach nasłonecznionych rośliny charakteryzują się silniejszym owłosieniem.

Łodyga pokrzywy jest pojedyncza, rzadko i słabo rozgałęziona. Liście cechuje ulistnienie nakrzyżległe. Blaszka liściowa ma zmienny kształt, od szerokojajowatego po wąskolancetowaty. Pokrzywa jest przeważnie dwupienna, a jej kwiaty są zielone z czterodzielnym okwiatem. Ponadto zebrane są w luźne, bądź gęste groniaste kwiatostany.

Urtica dioica wykazuje toksyczne działanie na skórę. W wyniku kontaktu skóry z włoskami kłująco - parzącymi dochodzi do dermatozy, a więc toksycznego zapalenia skóry, który określany jest jako urticantia. Odczuwamy wówczas pieczenie, świąd a także ból. Na naszej skórze pojawiają się białe grudki. Pokrzywa zwyczajna jest rośliną bogatą w witaminy takie jak: B1, C, E. Wykazuje działanie przeciwkrwotoczne, a także reguluje poziom cukru.

Zdjęcie pokrzywy zostało zrobione nad Płocidugą, a więc na podmokłym terenie, położonym niedaleko Kortowa, nieopodal ulicy Tuwima. Niegdyś Płociduga Duża było jeziorem, w dolinie zalewowej rzeki Łyny. Zostało osuszone w XIX wieku. Obecnie porośnięte jest trzcinami. Znajduje się ty dawna wyspa, obecnie zadrzewiona oraz przebiega trasa spacerowa - Łynowstrada.

Izabela Bielewicz

Podagrycznik - dobroczynny chwast, który leczy podagrę i wspiera wątrobę

Kwitnący podagrycznik, fot. S. Czachorowski

Spotkaliśmy tę roślinę na Płucidudze Dujżej. Wszyscy znają tę roślinę, ale prawie nikt nie wie, jak się nazywa i do czego służy - popularne zioło, które może pomóc w artretyzmie i dolegliwościach stawów, a także może być stosowane w kuchni jako zamiennik szpinaku lub sałaty. Chociaż nazwa tego ziela kojarzy się nie bez powodu z leczeniem podagry, to podagrycznik może być stosowany także we wspomaganiu lub leczeniu innych układów. Jest to zioło bardzo korzystnie wpływające na pracę jelit. Przyspieszy metabolizm, reguluje biegunki oraz zaparcia. Ponadto ma również korzystny wpływ na wątrobę. Wynika to z jej właściwości detoksykujących, które mają również działanie oczyszczające. Ponieważ wątroba to narząd, w którym zachodzi detoksykacja, odtruwające działanie podagrycznika ma szczególnie wspomagający wpływ. Pomaga również w leczeniu irytującej choroby hemoroidów. W tym celu warto stosować maść z podagrycznika. Wspomaga gojenie się różnych ran, więc w przypadku hemoroidów również przynosi ulgę.

Podagrycznik swą nazwę zawdzięcza właśnie wykorzystywaniu w leczeniu podagry, inaczej dny moczanowej, artretyzmu. Jest stosowany w leczeniu tej choroby od setek lat. Istnieją nawet doniesienia, że neandertalczycy używali go do łagodzenia bólu stawów - więc pochodzą one nawet sprzed czasów naszych babć. Używali go również mnisi w średniowieczu. Te zapiski dowodzą, że zioło to jest bardzo skuteczne w walce z bólem i zdeformowanymi stawami.

Podagrycznik z walce z niedoskonałościami cery

Jak się okazuje podagrycznik zwalcza przebarwienia skórne. Jego bogate właściwości są również skuteczne w walce z trądzikiem. Warto w tym celu przygotować napar (podobnie jak w przypadku napoju: 1 łyżka ziela na szklankę wrzątku) i odstawić do ostygnięcia. Skórę trądzikową można moczyć w zimnej wodzie. Jest również skuteczny w leczeniu drobnych ran i podrażnień. Świeżo zebrane liście podagrycznika mogą być również używane do łagodzenia objawów trądziku i mogą być stosowane jako maseczka na twarz.

Obecnie pozycja komplementarnej medycyny niekonwencjonalnej jest stabilna i rośnie w siłę. Rośliny stosowane w fitoterapii są cennym źródłem naturalnych związków o wielu właściwościach prozdrowotnych. Jedną z zalet wielu ziół (np. podagrycznika) jest ich rozpowszechnienie, łatwa uprawa i zastosowanie prostych technologii oraz metody ich przetwarzania.

Aegopodium podagraria jest rośliną często zapomnianą we współczesnej fitoterapii. Jest ona jednak łatwą do zdobycia i obiecującą rośliną o ogromnym potencjale terapeutycznym. Bogata zawartość związków bioaktywnych obecna w częściach nadziemnych i korzeniach gwarantuje m.in. właściwości przeciwzapalne czy przeciwdrobnoustrojowe. W ostatnich latach naukowcy skupili się głównie na korzystnym wpływie dny moczanowej na działanie metforminy – leku powszechnie stosowanego w leczeniu cukrzycy typu 2 oraz korzystnego wpływu na wydalanie kwasu moczowego lub działanie przeciwzapalne. Okazuje się jednak, że ta roślina ma wiele pozytywnych właściwości, o których nie każdy wie!

Faustyna Kukwa

Wykorzystane w tekście źródło:https://www.wapteka.pl/blog/artykul/podagrycznik-dobroczynny-chwast-ktory-leczy-podagre-i-wspiera-watrobe

Krwawnik pospolity

Krwawnik z Płocidugi Dużej, kwiecień 2023 r.,
fot. Adrian Dajnowski

Krwawnik pospolity (Achillea millefolium L.) z całą pewnością znali i stosowali już żołnierze w starożytnej Grecji, a rdzenni mieszkańcy Ameryki Północnej stosowali go na bóle zębów i uszu. Występuje pospolicie na terenie całej Polski. Także bardzo blisko naszego kampusu, bo wzdłuż Łynostrady, na miejscu osuszonego w XIX wieku jeziora Płociduga.

Podłoże swojej łacińskiej nazwy stanowi powszechnie znana z mitologii historia Achillesa, który rzekomo miał używać tego ziela do leczenia ran bitewnych. Krwawnik znany także pod wieloma różnymi nazwami ludowymi jak np. tysiąclist (na Podlasiu) to powszechnie znana, kwitną na biało od lipca, często prawie metrowa roślina, o silnej balsamiczno-korzennej woni.

Znalazła ona wiele zastosowań leczniczych. Między innymi dzięki bogatej puli substancji, takich jak kwas salicylowy, sterole i flawonoidy. Dzięki ich właściwościom ściągającym i łagodnemu działaniu przeczyszczającemu liście krwawnika nadal są często stosowane w medycynie tradycyjnej. Dodatkowo zawarty w krwawniku chamazulen działa przeciwalergicznie a obecne alkaloidy zatrzymują krwawienie (stąd można przypuszczać, pochodzi polska nazwa). Oprócz tego można wymienić jeszcze działania moczopędne, napotne i obniżające ciśnienie.

Cała roślina jest jadalna i pożywna, ale zaleca się, aby nie spożywać jej w dużych ilościach z uwagi na wspomniane już właściwości przeczyszczające. Młode liście o lekko ostrym, cierpkim smaku można jeść surowe albo dodawać do sałatek, gdzie będzie stanowić wspaniałe źródło witamin A,C i K. Kwiaty natomiast nadają się do parzenia herbaty, szczególnie zalecanej osobom z migreną i paniom z bolesnymi miesiączkami. Krwawnik jest także często uprawiany w ogrodach, gdzie przyciąga biedronki i osy a także odstrasza szkodniki. Warto jednak zaznaczyć, że roślina przyciągać może także szpaki, które chętnie wyściełają nią swoje gniazda.

Adrian Dajnowski


Źródła:

• https://en.wikipedia.org/wiki/Achillea_millefolium 
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Krwawnik_pospolity
• https://www.plantago-sklep.pl/blog/krwawnik-pospolity/
• https://www.medme.pl/artykuly/krwawnik-herbata-z-krwawnika-wlasciwosci-dzialanie,67643.html
• https://muratordom.pl/ogrod/rosliny/krwawnik-pospolity-uprawa-krwawnika-w-ogrodzie-odmiany-zbiory-krwawnika-aa-n5in-i12h-DRJj.html
• https://zdrowie.kobieta.pl/galeria/ziola-i-chwasty-na-talerzu#stokrotka-pospolita-zwalcza-kaszel

Jasnota purpurowa (Lamium purpureum) z Płocidugi Dużej

Jasnota Purpurowa Lamium purpureum,
dawne jezioro Płociduga Duża, kwiecień 2023,
fot. Klaudia Jopek.

Jasnota purpurowa Lamium purpureum

Ta niezwykła roślina, występująca na terenie całej Polski, niestety często traktowana jest jak niepotrzebny chwast! Niewiele osób zdaje sobie sprawę z dobroczynnych właściwości jasnoty purpurowej i to w szczególności panie powinny zaprzyjaźnić się z tym cud zielem.

Jasnoty w medycynie ludowej wykorzystywane były jako remedium: przeciwwirusowe, łagodzące zmiany skórne, przeciwskurczowe, również używano je w leczeniu paraliżu czy nadciśnienia. Ponadto jasnotę purpurową ceni się w fitoterapii za kojący wpływ na przewód pokarmowy - pobudza wydzielanie soku żołądkowego, soku trzustkowego a także żółci. Nie można zapomnieć o jej niezwodnym wpływie na układ moczowo – płciowy kobiet. Jeśli zmagasz się lub znasz kogoś kto boryka się z bolesnymi i obfitymi miesiączkami warto sięgnąć po jasnotę purpurową, która hamuje nadmierne krwawienia oraz reguluje dolegliwości miesiączkowe i upławy.

Specyficzny – nieco ziemisty smak nie powinien odstraszać, ponieważ roślina wychodzi nam naprzeciw i hojnie oferuje pomoc. Można ją spożywać zarówno na surowo – dodając do sałatek (bogate źródło witaminy C) jak i w formie naparu, który skutecznie zwalcza dolegliwości menstruacyjne oraz skurcze układu pokarmowego. Wystarczą jedynie 1-2 łyżki ziela jasnoty purpurowej na szklankę wrzątku i napar gotowy!

Warto pogłębiać wiedzę przyrodniczą, ponieważ wtedy w pełni (jednak z rozwagą) można korzystać z dóbr Matki Natury.

Klaudia Jopek

Rekrutacja do programu MOST

Rozpoczyna się kolejna rekrutacja do Programu MOST! A zatem, kolejne roczniki Studentek i Studentów (w końcu działamy już ponad 20 lat! ) mogą rozpocząć swoją semestralną lub całoroczną przygodę na innej Uczelni niż Macierzysta

Rekrutacja na semestr zimowy i cały rok akademicki potrwa do 15 maja.

Jak aplikować do Programu?

Wejdź na stronę https://irkmost.amu.edu.pl/pl/home/

Zapoznaj się z ofertą aktualnej rekrutacji i po prostu wybierz interesujący Cię kierunek. Do Programu zaaplikujesz przez Internet, a szczegóły dotyczące dalszych procedur i dokumentu, pod którym należy uzyskać podpis (Pro)Dziekana są oczywiście na naszej stronie internetowej https://most.amu.edu.pl/kto.../rekrutacja-krok-po-kroku/

Jeżeli masz jakiekolwiek pytania, śmiało pytaj naszych Uczelnianych Koordynatorów – tutaj znajdziesz ich dane kontaktowe: https://most.amu.edu.pl/.../kim-sa-koordynatorki-i.../

Zapraszamy na MOST!