Członkowie projektu “Jeśli nie chcesz naszej zguby, nowy domek daj mi, luby!” przychodzą z wieczorną dawką informacji, które warto poruszyć w kontekście realizowanego przedsięwzięcia.
1. Czym są zapylacze?
Z pozoru banalne pytanie, ale warte wyjaśnienia. Zapylaczami są owady, które w poszukiwaniu nektaru lub pyłku przemieszczają się z kwiatu na kwiat. Przy okazji przenoszą one tenże pyłek między roślinami, przyczyniając się do ich zapylenia. Zapylaczami są dobrze wszystkim znane pszczoły miodne i dzikie, ale także muchy, motyle, a nawet mrówki czy chrząszcze!
2. Dlaczego należy zadbać o zapylacze?
Około 90% roślin okrytonasiennych charakteryzuje entomogamia, czyli do rozmnażania potrzebują zapylaczy. Dodatkowo, 75% roślin uprawnych potrzebuje owadów zapylających do rozwoju. Bez tychże owadów bylibyśmy zmuszeni do ręcznego lub mechanicznego zapylania roślin, co byłoby pracą żmudną i kosztowną. W najgorszym wypadku bylibyśmy zmuszeni do rezygnacji ze znacznej ilości roślin uprawnych, co przyniosłoby ogromne problemy żywieniowe.
3. Dlaczego zapylacze są zagrożone?
Jak wspominaliśmy w naszym pierwszym poście, do kryzysu w świecie zapylaczy w znacznym stopniu przyczynia się sytuacja klimatyczna i związane z tym anomalie w cyklu rozwojowym roślin. To jednak nie wszystko. Stale zmniejsza się powierzchnia terenów zielonych, a uprawy są homogeniczne i szeroko stosuje się w nich różnego rodzaju herbicydy i insektycydy. Każdy ten czynnik sprawia, że owadów na świecie jest coraz mniej.
4. Jak dbać o zapylacze?
Przede wszystkim potrzebne są zmiany systemowe. Potrzebujemy zarówno krajowych, jak i międzynarodowych regulacji przepisów oraz wprowadzenia strategii mających na celu ochronę owadów zapylających. Jednakże ratowanie zapylaczy możemy zacząć już od swoich podwórek.
a. Nie koś trawnika - sezonowe kwiaty pojawiające się na trawniku są jak stołówki dla owadów!
b. Posadź w ogródku rośliny przyjazne zapylaczom - kwiaty cieszące ludzkie oko niestety często są ubogie w nektar i pyłek. Jeśli możesz, wysiej w swoim ogródku rośliny, które kwitną jak najwcześniej, kiedy owady mają jeszcze problem ze znalezieniem pożywienia. Dobrym wyborem będą przebiśniegi, krokusy, leszczyna czy wierzba.
c. Nie nadużywaj środków ochrony roślin - wygodne rozwiązanie, które może być zabójcze dla zapylaczy. Jeśli konieczne jest ich użycie, rób to wieczorem, gdy owady nie roznoszą już pyłku.
d. Ogranicz oświetlenie nocne - dezorientuje ono owady, wystawia na widok drapieżników a nawet prowadzi do zaburzeń ich reprodukcji.
e. Finalnie - zaproś zapylaczy do swojego ogrodu! Możesz kupić lub samodzielnie wykonać domek dla owadów i obserwować ich życie
Zachęcamy również do wspierania akcji związanych z ratowaniem zapylaczy i w miarę możliwości kupowania produktów pochodzących z ekologicznych gospodarstw, a przede wszystkim do poszerzania własnej wiedzy
Jeśli nie chcemy naszej zguby, dajmy owadom miejsce do życia!
Zuzanna Nowacka