czwartek, 18 stycznia 2018

Biotechnologia w świecie magii?

(zajęcia w ramach Nocy Biologów 2018)
Próbując odpowiedzieć na pytanie czym się różni biotechnologia od magii należałoby przede wszystkim odpowiedzieć dlaczego termin biotechnologia został zestawiony z magią.

Według mnie stało się tak, ponieważ wbrew pozorom biotechnologia i magia mają ze sobą trochę wspólnego, to jest i czarownice jak i biotechnolodzy noszą charakterystyczne stroje. Biotechnolog zamiast spiczastego kapelusza i bulgoczącego kociołka z różnymi czarodziejskimi miksturami posiada jakże charakterystyczny fartuch, a kociołek zastąpiony jest przez różnego typu zlewki, kolbki itp., zamiast różdżki dzierży pipetę automatyczną, a ponadto w laboratorium znajduję się różnego typu „tajemnicze” sprzęty , które w czasach w których panowało przekonanie o istnieniu magii nazwano by tworem szatana lub jakiegoś innego zła.

W czym jeszcze biotechnologia jest podobna do magii? W biotechnologii procesy prowadzone są przez organizmy, których nie da się dostrzec, co dawniej określono by jako działalność mistycznych skrzatów lub chochlików.

Nadszedł czas by odpowiedzieć na postawione pytanie „Czym różni się biotechnologia od magii”, odpowiedź wydaje się banalnie prosta, gdyż wiedza będąca źródłem biotechnologii jest oparta na latach spędzonych na obserwacjach, a wszelkie hipotezy musiały znajdować swoje odzwierciedlenia w przeprowadzanych eksperymentach. Natomiast jeżeli chodzi o magię odbywało się to podobnie jak w przypadku biotechnologii, z małymi wyjątkami. Ówcześni czarownicy obserwowali naturę i później wykorzystywali w swoich miksturach, a danym właściwościom przypisywano mistyczne działanie. Na przykład koper w średniowieczu był uznawany za roślinę chroniącą przed złymi mocami i urokami, a dobrze znany wszystkim czosnek stanowił skuteczną ochronę przed wampirami.

Biotechnologia jako nauka korzysta z uzyskanej wiedzy oraz rozwoju technicznego szukając coraz  to nowszych i skuteczniejszych metod, poprawiających między innymi uprawy rolnicze poprzez wprowadzenie roślin genetycznie zmodyfikowanych. Zwiększająca się liczebność ludzi zmusza naukowców do poszukiwania bardziej efektywnych sposobów hodowli zwierząt i roślin. Odpowiedzią było stworzenie "genetycznie modyfikowanej żywności" (dokładniej żywność uzyskiwana z organizmów modyfikowanych genetycznie), która dzięki wprowadzeniu odpowiednich genów do genomów organizmów może spowodować większy przyrost masy, a ponadto można hodować rośliny odporne na szkodniki, co powoduje brak konieczności korzystania z oprysków, co miałoby zbawienny wpływ na środowisko. Innym przykładem wykorzystania wiedzy biotechnologów jest wykorzystanie odpadów z produkcji żywności (serwatka, melasa) lub odpadów w postaci osadów ściekowych do syntezy mikrobiologicznej różnych substancji takich jak witaminy, dodatki do żywności czy biopaliwa.

Tak więc biotechnologia stara się w racjonalny sposób tłumaczyć procesy oraz działanie pozyskiwanych z organizmów substancji biologicznie czynnych jak i ich wykorzystanie w przemyśle. Podczas gdy w magii uzyskana wiedza była przypisywana siłom wyższym oraz tajemniczym stworom.

Współcześnie działania biotechnologów wzbudzają wiele kontrowersji, dzieje się tak z powodu, że ludzie nie rozumieją istoty danego procesu, a gdzieś w Internecie jeden człowiek stwierdzi, że „po zjedzeniu kukurydzy GMO wyrośnie ci druga głowa”, co powoduje szerzącą się w społeczeństwie panikę. Najwięcej kontrowersji krąży wokół "żywności GMO" oraz klonowania genetycznego. Być może w przyszłości ludzie lepiej poznają procesy związane z biotechnologią i dostrzegą zalety tej fascynującej dziedziny nauki.

Mateusz Bałaj

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz