Rekrutacja na studia 2022

 

Nowy pomnik przyrody w podolsztyńskim lesie

 

Z inicjatywy członków Oddziału Olsztyńskiego Polskiego Towarzystwa Botanicznego ustanowiono na terenie gminy Stawiguda nowy pomnik przyrody. Jest nim niezwykle okazała sosna zwyczajna Pinus sylvestris o obwodzie pnia 273 cm rosnąca w oddziale leśnym 164 Nadleśnictwa Olsztyn.

Pomnik przyrody to jedna z dziesięciu form ochrony przyrody przewidziana w art. 6. Ustawy o Ochronie Przyrody. Za pomnik przyrody mogą być uznane – wg definicji ustawowej (art. 40) – “pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej lub ich skupiska o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, kulturowej, historycznej lub krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów, okazałych rozmiarów drzewa, krzewy gatunków rodzimych lub obcych, źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe oraz jaskinie.” Spośród prawnie chronionych obiektów najliczniejszą grupę stanowią jednak drzewa.

Ustanowienie pomnika następuje w formie uchwały rady gminy, określającej nazwę danego pomnika, jego położenie, sprawującego nadzór, szczególne cele ochrony, w razie potrzeby ustalenia dotyczące jego czynnej ochrony oraz zakazy właściwe dla tego obiektu, obszaru lub jego części. Uchwała wymaga uzgodnienia z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska ale dobre praktyki sugerują uzgodnienie jej zapisów także z właścicielem lub administratorem terenu.

Nazwa własna nowo ustanowionego pomnika – „Sosna Magda”, ma upamiętniać postać śp. dr Magdaleny Kucewicz (1965-2019) – botaniczki, wieloletniej pracownicy Zakładu Botaniki Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Olsztynie oraz Katedry Botaniki i Ochrony Przyrody Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, wspaniałej nauczycielki akademickiej, wychowawczyni wielu pokoleń studentów. Uroczystość odsłonięcia stosownej tablicy przy drzewie odbyła się 27 maja. Uczestniczyli w niej członkowie Towarzystwa, przedstawiciele Wydziału Biologii i Biotechnologii UWM w Olsztynie, władz Gminy Stawiguda i Nadleśnictwa Olsztyn, a także znajomi, przyjaciele i rodzina śp. dr Magdaleny Kucewicz.

Jako pomysłodawcy wierzymy, że objęcie ochroną wspomnianego drzewa przyniesie wymierne korzyści nie tylko dla ochrony miejscowej przyrody ale także kształtowania postaw proekologicznych i utrzymania pamięci historycznej wśród olsztynian i mieszkańców sąsiednich gmin. Nasycenie krajobrazu obiektami przyrodniczymi, takimi jak np. pomniki przyrody, przekłada się zazwyczaj na postrzeganie obszaru jako cennego przyrodniczo i atrakcyjnego krajoznawczo. Na tle ogólnych, wysokich walorów przyrodniczych gminy Stawiguda liczba pomników przyrody ustanowionych na jej obszarze jest zadziwiająco niska. Rejestr prowadzony przez RDOŚ w Olsztynie obejmuje jedynie 11 pozycji – drzew pomnikowych lub ich zgrupowań. Należy podkreślić, że na terenie gminy Stawiguda nie było dotychczas żadnego egzemplarza sosny objętej tą formą ochrony.

Objęte ochrona drzewo rośnie w pobliżu bardzo popularnej wśród mieszkańców Olsztyna i Bartąga ścieżki przyrodniczo-leśnej „Zazdrość” prowadzącej z olsztyńskiego osiedla Jaroty do Jeziora Kielarskiego. Umożliwia ona korzystanie z różnych form aktywnego wypoczynku, a przy tym ukazuje wyjątkowe walory krajobrazowe podolsztyńskich lasów. Ustanowiony pomnik przyrody z pewnością zapisze się pozytywnie w świadomości wielu osób korzystających codziennie z uroków tego terenu.

Dariusz Kubiak