Jadalne rośliny dziko rosnące, c.d.

Cykoria podróżnik (Cichorium intybus), fot. G. Fiedorowicz

Kolejna porcja gatunków dziko rosnących o jadalnych kwiatach:

Cykoria podróżnik (Cichorium intybus) to gatunek często spotykany na poboczach dróg, ubogich łąkach, ugorach; na podłożu kamienistym i piaszczystym. Ma jadalne nie tylko kwiaty ale i młode listki oraz korzeń. Niebieskie kwiaty mają gorzkawy smak i nadają się głównie do dań wytrawnych. Kwiaty cykorii (podobnie jaki i ziele) działają nawilżająco, odtruwająco, przeciwzapalnie, łagodnie moczopędnie. Ostatnio prowadzone badania potwierdziły pewne właściwości przeciwnowotworowe. Suszony i prażony korzeń cykorii siewnej (C. intybus var. sativum) wykorzystywany jest do produkcji kawy zbożowej. Zawarta w nim inulina podczas prażenia przekształca się w związek o aromacie przypominającym kawę.

Pałka szerokolistna (Typha latifolia) jest gatunkiem szeroko rozpowszechnionym na świecie. Jadalne są wszystkie części pałki, zaczynając od kłączy poprzez pędy i liście a skończywszy na kwiatach. Warto wspomnieć, że gatunek ten był wykorzystywany kulinarnie już paleolicie. Kwiaty co celów kulinarnych najlepiej zbierać w momencie ich wychylania się spod liści (im młodsze, tym lepsze). Nadają się do zapiekania np. w sosie beszamelowym. Młode pędy były nazywane „kozackimi szparagami”. Kłącza największą wartość odżywczą mają do jesieni do wiosny. Można je jeść na surowo, ugotowane lub po wysuszeniu przerobione na mąkę. Również pyłek kwiatowy, który nie ma właściwości uczulających, może być wykorzystywany jako dodatek do mąki.

Pałka szerokolistna (Typha latifolia), fot. G. Fiedorowicz

Lebiodka pospolita (Origanum vulgare), zwana potocznie dzikim majerankiem. Jest to gatunek pospolicie występujący w Polsce, głównie w świetlistych zaroślach, na suchych wzgórzach i zboczach, w widnych lasach liściastych. Cała roślina wykorzystywana jest jako przyprawa. Możemy ją spotkać przykładowo w składzie ziół prowansalskich. Warto pamiętać, że w tym przypadku kwiaty (całe kwiatostany) są zdecydowanie bardziej aromatyczne niż same liście. Lebiodka jest doskonałym dodatkiem do sosów, mięs czy sałatek. Dodawana też jest do produkcji różnorodnych nalewek ziołowych. Surowcem zielarskim jest ziele lebiodki (Origani Herba) zawierające olejek eteryczny, garbniki, flawonoidy, kwas kawowy, kwas ursolowy, kwas rozmarynowy i fitosterole. Ziele lebiodki wykazuje działanie: dezynfekujące, wykrztuśne, przeciwbiegunkowe, wiatropędne, moczopędne, odtruwające.

Kolejnym gatunkiem, który możemy obecnie spotkać jest wiesiołek dwuletni (Oenothera biennis). Kwiaty wiesiołka nie mają intensywnego smaku. Można je jeść na surowo. Nadają się jako dodatek do sałatek warzywnych lub owocowych oraz do ozdabiania deserów. Jadalne są również młode liście i pędy – na surowo lub po ugotowaniu. Z nasion wiesiołka wyrabiany jest olej o szerokich właściwościach leczniczych.

Smacznego
Grzegorz Fiedorowicz

Lebiodka pospolita (Origanum vulgare), fot. G. Fiedorowicz

Wiesiołek dwuletni (Oenothera biennis), fot. G. Fiedorowicz