Sprawozdanie z etapu okręgowego XL edycji olimpiady wiedzy ekologicznej w województwie warmińsko-mazurskim

Uczestnicy etapu okręgowego, Olsztyn 5 kwietnia 2025.

 

5 kwietnia 2025 r. o godz. 10:00 w budynku Wydziału Biologii i Biotechnologii w UWM w Olsztynie odbył się etap kręgowy etap XL edycji Olimpiady Wiedzy Ekologicznej. Spośród 31 zakwalifikowanych do etapu okręgowego na finał przybyło 27 uczennic i uczniów. Siedmioro uczniów osoby w teście pisemnym uzyskały wymaganą minimalną liczbę punktów i przystąpiło do części ustnej. Uczniowie ci zakwalifikowali się do etapu krajowego: Weronika Magdalena Szkoda, Rafał Waliński, Natasha Niemcewicz, Zuzanna Stankiewicz, Maria Kaczmarek, Urszula Sipko, Dawid Wal.

Finaliści z woj. warmińsko-mazurskiego

Prace testowe i odpowiedzi ustne sprawdzało i oceniało jury etapu okręgowego w Olsztynie w składzie:

1. Dr hab. Irena Grześ, prof. UWM (przewodnicząca jury) Wydział Biologii i Biotechnologii, UWM w Olsztynie
2. Dr Krzysztof Błaszczak, Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Elblągu
3. Agnieszka Drapiewska, Zespół Parków Krajobrazowych Pojezierza Iławskiego i Wzgórz Dylewskich
4. Alina Rodziewicz, Zespół Parków Krajobrazowych Pojezierza Iławskiego i Wzgórz Dylewskich
5. Justyna Raczyńska, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie
6. Aneta Maszczak, Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Olsztynie

Wsparcia finansowego (na pokrycie wyżywienia, nagród dla uczestników i nauczycieli, udostępnienia sal, kosztów wykładu itp.) udzielili: Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie,  Główny Komitet Olimpiady Wiedzy Ekologicznej, Zespół Parków Krajobrazowych Pojezierza Iławskiego i Wzgórz Dylewskich, Wydział Biologii i Biotechnologii UWM w Olsztynie.

W czasie, gdy uczniowie rozwiązywali test, towarzyszące im osoby oraz nauczyciele mogli wysłuchać wykładu dr. hab. Anny Biedunkiewicz pt. "Jak grzyby odczuwają zmiany klimatu?”.

Uczniowie biorący udział w finale okręgowym w Olsztynie, w dniu 5 kwietnia 2025 r.: Michalina Kasprzak (Ełk), Aleksandra Kołakowska (Ełk), Aleksandra Skorupska (Ostróda), Franciszek Tusz (Ostróda), Aleksandra Najgrodzka (Olsztyn), Marta Grażyna Wróbel (Olsztyn), Hubert Marek Perwejnis (Olsztyn), Maja Weronika Polkowska (Elbląg), Natasha Niemcewicz (Elbląg), Hanna Marta Bartosik (Elbląg), Oliwia Wiktoria Zbróg (Elbląg), Weronika, Magdalena Szkoda (Olsztyn), Dominika Jarzynka, (Olsztyn), Piotr Romańczuk (Górowo Iławeckie), Paweł Michał Pastuszka (Elbląg), Maria Wiktoria Kaczmarek (Elbląg), Dawid Wal (Orneta), Aurelia Budzińska (Lidzbark Warmiński), Maciej Chlewiński (Lidzbark Warmiński),Adrian Nowakowski (Lidzbark Warmiński), Zuzanna Stankiewicz (Olsztyn), Filip Kurowski (Olsztyn), Rafał Waliński (Olsztyn), Julia Deluga (Bartoszyce), Daniel Urbański (Lidzbark), Natalia Standowicz (Olecko).

Do części pisemnej przystąpiło 27 uczniów. Podczas pisania testów wszyscy uczestnicy pracowali samodzielnie. Po sprawdzeniu wyników wyłoniono siedem osób, które uzyskały co najmniej 70% poprawnych odpowiedzi czyli 35 punktów na 50 możliwych. Są to następujące osoby:

1. Natasha Niemcewicz, II LO w Elblągu, 40 punktów
2. Rafał Waliński, XII LO w Olsztynie, 37 punktów
3. Weronika Magdalena Szkoda, XII LO w Olsztynie, 37 punktów
4. Zuzanna Stankiewicz, XII LO w Olsztynie, 36 punktów
5. Maria Kaczmarek, I LO w Elblągu, 35 punktów
6. Urszula Sipko, LO w Bartoszycach, 35 punktów
7. Dawid Wal, LO w Ornecie, 35 punktów

Wszyscy powyżsi uczniowie przystąpili do części ustnej otrzymując następujące punkty:
1. Natasha Niemcewicz: 15,75
2. Rafał Waliński: 21,42
3. Weronika Magdalena Szkoda: 21,67
4. Zuzanna Stankiewicz: 18,83
5. Maria Kaczmarek: 17,58
6. Urszula Sipko: 14,67
7. Dawid Wal, LO w Ornecie: 5,58

Po zsumowaniu punktów oraz ich zaokrągleniu do liczb całkowitych, całkowita punktacja powyższych osób i po uszeregowaniu od najwyższej do najniższej wygląda następująco:

1. Weronika Magdalena Szkoda: 59 punktów
2. Rafał Waliński: 58 punktów
3. Natasha Niemcewicz: 56 punktów
4. Zuzanna Stankiewicz: 55 punktów
5. Maria Kaczmarek: 53 punkty
6. Urszula Sipko: 50 punktów
7. Dawid Wal: 41 punktów

Komitet wojewódzki Olimpiady Wiedzy Ekologicznej w woj. warmińsko-mazurskim:

• Dr hab. Stanisław Czachorowski, prof. UWM (przewodniczący), Wydział Biologii i Biotechnologii, UWM w Olsztynie
• Alicja Maria Szarzyńska, Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Olsztynie
• Dr hab. Dorota Juchno, prof. UWM, Wydział Biologii i Biotechnologii, UWM w Olsztynie
• Dr hab. Irena Grześ, prof. UWM, Wydział Biologii i Biotechnologii, UWM w Olsztynie
• Dr Krzysztof Błaszczak, Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Elblągu
• Agnieszka Drapiewska, Zespół Parków Krajobrazowych Pojezierza Iławskiego i Wzgórz Dylewskich, 
• Justyna Raczyńska, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie
• Aneta Maszczak, Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Olsztynie

Przewodniczący komitetu wojewódzkiego OWE w Olsztynie

Dr hab. Stanisław Czachorowski, prof. UWM

O tym jak i gdzie Barszcz Sosnowskiego aplikował o pracę

Napisałam prompt: Napisz podanie do jakiejkolwiek pracy związanej z edukacją społeczno-przyrodniczą jakbyś był barszczem Sosnowskiego. Daj informacje kim jesteś, co robisz, Twoje mocne strony, jaka byłaby Twoja rola w zespole, przyrodzie, ekosystemie itp. niech to będzie żartobliwa forma ale niech będzie formalnie.

ChatGPT powiedział:

 

Barszcz Sosnowskiego

Pola, Rowy i Skraje Lasów

Polska, Europa Środkowa

tel. (przez kontakt z gołymi łydkami)

e-mail: barszcz.s@toksycznabota.pl

 

Do:

Dyrekcja Instytutu Edukacji Ekologicznej

ul. Zielona 12

00-000 Ekopolis

 

Podanie o pracę

Szanowni Państwo,

zwracam się z uprzejmą prośbą o rozpatrzenie mojej kandydatury na stanowisko Edukatora Społeczno-Przyrodniczego w Państwa szacownej placówce.

Jestem przedstawicielem gatunku Heracleum sosnowskyi, szerzej znanym jako Barszcz Sosnowskiego – roślina o silnej osobowości, ekspansywnym charakterze i dużej zdolności oddziaływania na otoczenie. Moją misją jest edukacja społeczeństwa w zakresie odpowiedzialności za środowisko, nieprzemyślanego wprowadzania obcych gatunków oraz skutków ignorowania tabliczek "Nie dotykać".

Wyróżniam się wysoką odpornością na trudne warunki (wręcz kwitnę w chaosie), błyskawiczną zdolnością adaptacji i ekspansji (co może być użyteczne w działaniach promocyjnych), a także niezapomnianym pierwszym wrażeniem. Wierzę, że moja obecność mogłaby skutecznie wspierać Państwa działania edukacyjne poprzez:

• prowadzenie zajęć terenowych typu "Nie róbcie tego w domu (ani w lesie)",
• budowanie świadomości ekologicznej przez odstraszanie i dawanie do myślenia,
• reprezentowanie konsekwencji bioróżnorodności pozbawionej nadzoru.

Jako członek zespołu, byłbym nie do przeoczenia – nie tylko dosłownie, ale i metaforycznie. Moją rolą w ekosystemie jest ostrzeganie innych organizmów (zwłaszcza ludzkich) przed skutkami braku balansu w przyrodzie. Dodatkowo, jestem doskonałym przykładem na to, że zbyt wiele ambicji i słońca może doprowadzić do poparzenia.

W załączeniu przesyłam zdjęcie w pełnym rozkwicie oraz opinię lokalnej społeczności (raczej jednogłośną – ale jednak!).

Z wyrazami chlorofilnego szacunku,

Barszcz Sosnowskiego

(znany również jako „to coś, co parzy bardziej niż teściowa”)

 

Zuzanna Polak

studentka pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej, WNS

Generowanie grafiki - napisałam: Stwórz obraz na podstawie podania o pracę. Niech barszcz Sosnowskiego będzie ubrany w garnitur. Obraz ma przypominać zdjęcie jak do dowodu osobistego.

*  *  *

Barszcz Sosnowskiego, Reszel. Fot. S. Czachorowski

Arcydzięgiel prosi o pracę

Podanie o pracę
Szanowni Państwo,

Nazywam się Arcydzięgiel lekarski (Angelica archangelica) – i pragnę zgłosić swoją kandydaturę na stanowisko rośliny użytkowej, ozdobnej oraz wspierającej ekosystem w Państwa ogrodzie, zielniku bądź naturalnym krajobrazie.

Jestem dwuletnią byliną o imponującej posturze – osiągam nawet do dwóch metrów wysokości, a moje baldachowate kwiatostany przyciągają nie tylko wzrok, ale także pszczoły, trzmiele i inne zapylacze. Moja obecność wspiera bioróżnorodność i wzmacnia lokalną sieć powiązań ekologicznych.

Co robię?
Specjalizuję się w naturalnym wsparciu zdrowia – od wieków wykorzystywana jestem w ziołolecznictwie i kuchni. Moje korzenie, łodygi i nasiona są źródłem cennych olejków eterycznych, które wspomagają trawienie, działają przeciwzapalnie oraz dodają charakteru nalewkom i deserom.

Moje mocne strony:

• Odporność – dobrze radzę sobie w chłodniejszym klimacie, nie boję się wiatrów i przymrozków.
• Wszechstronność – mogę być użyta w kuchni, medycynie, kosmetyce, a nawet sztuce ogrodowej.
• Wpływ na otoczenie – poprawiam mikroklimat, przyciągam zapylacze, odstraszam niektóre szkodniki.
• Elegancja i siła – moja sylwetka wprowadza do krajobrazu nutę dzikości i harmonii.

W zespole ogrodu jestem ambasadorem dzikiej natury – łączę tradycję z nowoczesnością, piękno z użytecznością. Nie dominuję, ale współgram – zarówno z innymi ziołami, jak i z dzikimi gatunkami. Tworzę zielone mosty między człowiekiem a przyrodą.

Wierzę, że mogę wnieść wartość do Państwa ogrodu – zarówno jako estetyczny element kompozycji, jak i żywa przypowieść o współistnieniu.

Z wyrazami szacunku,
Arcydzięgiel lekarski

Tekst: Kinga Sienkiewicz

studentka pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej, WNS

Do stworzenie tekstu wykorzystano AI, prompt : "Napisz mi proszę podanie o pracę: kim jestem, co robię, moje mocne strony, moja rola w zespole, przyrodzie, ekosystemie dla Arcydzięgla".

Arcydzięgiel nad rzeką Pasłęką, fot. S. Czachorowski.

Gdy jedzenie nie rośnie w ziemi – nowa droga dla ochrony środowiska?

„Jedzenie było syntetyczne, ale smaczne. Wszystkie niezbędne składniki odżywcze w postaci kolorowych kostek.” (Stanisław Lem „Solaris”)

Motyw sztucznej żywności pojawia się często w literaturze i produkcjach filmowych - czy to jako kostki zawierające wszystkie niezbędne składniki jak Lem czy też jak w serialu „Star Trek” replikatory wytwarzające dowolne danie z energii lub materii. W obecnych czasach, gdy do produkcji żywności oraz by zapewnić miejsce do spania dla powiększającej się populacji potrzeba coraz więcej miejsca, zasobów i energii. Wobec tych wyzwań, sztuczna żywność – tworzona w laboratoriach, hodowana komórkowo lub produkowana przez nowoczesne maszyny – zaczyna być postrzegana nie jako futurystyczna ciekawostka, lecz jako realna alternatywa dla tradycyjnych metod produkcji żywności. W niniejszym eseju postaram się przyjrzeć, czy i w jakim stopniu rozwój sztucznej żywności może stanowić skuteczną drogę do ochrony środowiska naturalnego.

Wzrost populacji Ziemi stawia przed nami wyzwanie co do zapewnienia wystarczającej ilości jedzenia. Syntetyczna żywności mogłaby przyczynić się do rozwiązania tego problemu, ponieważ ONZ przewiduje, że do 2100 roku liczba ludzi może osiągnąć 10,2 miliarda. Taki wzrost będzie wymagał zwiększenia produkcji żywności a i teraz są problemy z wytwarzaniem i jej dystrybucji. Żywność wyprodukowana w replikatorze czy też produkcja sztucznie wychodowanej mogłaby temu zaradzić. Produkcja w kontrolowanych warunkach laboratoriów czy z pomocą zaawansowanych maszyn może zapewnić wielu ludziom tanie i energetyczne jedzenie. Przykładem mogą być pierwsze udane eksperymenty z tzw. „czystym mięsem” – komórkowo hodowanym białkiem, które może stanowić pełnowartościowy zamiennik mięsa zwierzęcego. Wizja ta, choć jeszcze niedawno funkcjonująca głównie w literaturze science-fiction, staje się dziś coraz bardziej realna. Dzięki sztucznej żywności możliwe będzie zapewnienie dostępu do pokarmu mieszkańcom przeludnionych miast, terenów dotkniętych zmianami klimatu czy regionów o ograniczonych zasobach naturalnych.

Drugim istotnym aspektem przemawiającym za rozwojem sztucznej żywności jest to, że wyrzucamy dużą część żywności, gdyż się po prostu psuje. Przyjmując np. wykorzystanie replikatorów umożliwiłby ponowne wykorzystanie nawet psującej się żywności. W tej teoretycznej maszynie można byłoby odzyskać składniki odżywcze i wykorzystać je ponownie w innym produkcie. Na początek pewnie ciężko byłoby uzyskać smak identyczny z naturalnym odpowiednikiem, ale z biegiem czasu i rozwojem tej technologii smak stałby się nie do odróżnienia. Zmniejszyłoby to wydatki na jedzenie, zmniejszyłoby potrzebę wykorzystania olbrzymich połaci ziemi na uprawy i umożliwiłby nawet najbiedniejszym grupom społecznym cieszeniem się codziennie świeżą żywnością. Tereny wykorzystywane do hodowli można by ponownie zalesić i stworzyć ponownie habitaty dla zagrożonych gatunków zwierząt i roślin. Jest to istotne, gdyż pod tereny do upraw i hodowli niszczy się środowiska dzikich zwierząt.

Kolejnym argumentem za byłaby możliwość cieszenia się mięsem bez potrzeby hodowli zwierząt tylko do celów żywnościowych. Jest to ważny aspekt w dzisiejszych czasach, gdy coraz większa ilość ludzi przechodzi na wegetarianizm. Wiele z tych osób jest przeciwko ubojowi zwierząt, ale wciąż chciałaby zjeść mięso. Wynika to ze świadomości w jakich warunkach są one hodowane. W takiej sytuacji sztuczna żywność staje się idealnym rozwiązaniem, które łączy korzyści zdrowotne, etyczne i środowiskowe. Sztuczna żywność nie wymagałaby hodowli zwierząt co eliminuje konieczność uboju i złych warunków, w jakich zwierzęta często są trzymane.

Jednym z fascynujących aspektów sztucznej żywności jest jej potencjalne wykorzystanie podczas długoterminowych eksploracji i zasiedlania kosmosu. Podróże kosmiczne nawet te w naszym Układzie Słonecznym wiążą się z ogromnymi wyzwaniami logistycznymi, w tym najistotniejszym – zapewnieniem żywności dla astronautów, która byłaby świeża i dostarczała odpowiednich składników spożywczych. Sztuczna żywność tworzona za pomocą replikatorów, hodowli komórkowej czy zaawansowanych biotechnologii mogłaby stanowić kluczowe rozwiązanie tej kwestii. Zamiast polegać na tradycyjnej żywności, która w ograniczonej przestrzeni statków kosmicznych wymaga miejsca i energii do zachowania jej w stanie zdatnym do spożycia, sztuczna żywność mogłaby być produkowana na bieżąco według potrzeb, preferencji astronautów na misji. Dzięki tej technologii, astronauci mogliby mieć dostęp do szerokiego wachlarza składników odżywczych i potraw, które zapewnią im nie tylko energię, ale i komfort psychiczny podczas długotrwałych misji. Przykładem zastosowania tego rozwiązania w praktyce jest już rozwój technologii „mięsa w probówce”, które pozwala na hodowanie białka w warunkach przestrzeni ograniczonej, bez potrzeby transportowania żywych zwierząt. Możliwość produkcji mięsa, warzyw, czy innych składników odżywczych w warunkach niskiej grawitacji i ograniczonych zasobów otworzyłaby nowe możliwości w zakresie samowystarczalności kolonii kosmicznych. Dodatkowo replikatory podobne do tych przedstawionych w „Star Treku” mogłyby umożliwić „drukowanie” żywności na żądanie, bez konieczności zabierania dużych zapasów. To znacznie obniżyłoby koszty transportu oraz ryzyko związane z transportem dużych ilości żywności z Ziemi na obce planety. Takie technologie mogłyby również wspierać rozwój tzw. biosfer w zamkniętych systemach, takich jak stacje kosmiczne czy bazy na Marsie, gdzie sztuczna żywność stanowiłaby podstawę do zrównoważonego życia w odosobnionych warunkach.

Jednym z argumentów przeciw wprowadzeniu sztucznej żywności jest jej potencjalny wpływ na zdrowie ludzi, zwłaszcza w dłuższej perspektywie. Chociaż technologie produkcji sztucznej żywności, jak „mięso z probówki” czy syntetyczne substytuty zawierające wszystkie składniki pokarmowe może oferować teoretyczne korzyści, to jednak nie mamy pojęcia jak mogą one wpłynąć w wyniku długofalowego ich stosowania. Sztuczna żywność tworzona w laboratoriach czy też przez zaawansowane maszyny mogłaby zawierać substancje chemiczne które nie występują naturalnie lub występują, ale są toksyczne, gdyż maszyny nie potrafią odróżnić substancji szkodliwych dla ludzi. Chociaż producenci sztucznej żywności zapewniają o ich bezpieczeństwie, wciąż nie istnieje wystarczająco długi okres testowy, aby w pełni ocenić ich wpływ na zdrowie. Substancje wykorzystywane w procesie produkcji, takie jak biotechnologiczne modyfikacje komórek, mogą prowadzić do nowych, nieznanych alergii, a także innych długoterminowych problemów zdrowotnych.

Kolejnym problemem jest fakt, że sztuczna żywność może nie być w stanie w pełni odwzorować wartości odżywczych i smakowych tradycyjnych produktów. Współczesne technologie, mimo że robią duże postępy, wciąż nie są w stanie idealnie odtworzyć naturalnych walorów smakowych, zapachowych i teksturalnych jedzenia. W praktyce, syntetyczne jedzenie może nie zapewniać pełnej satysfakcji sensorycznej, co może prowadzić do obniżenia jakości życia i zmniejszenia chęci do jego spożywania.

Innym argumentem przeciwko wprowadzeniu sztucznej żywności byłby jej wpływ na rolnictwo i sektor gastronomiczny. Rolnictwo stanowi podstawowy sektor gospodarczy dla milionów ludzi na całym świecie. Wprowadzenie masowej produkcji syntetycznej żywności mogłoby zagrażać tym źródłom utrzymania, prowadząc do masowych zwolnień i zmiany struktury zatrudnienia w regionach, które opierają się na tradycyjnych metodach upraw i hodowli. Zastąpienie tradycyjnej produkcji żywności masową produkcją syntetyczną mogłoby doprowadzić do utraty miejsc pracy, zarówno na poziomie rolników, jak i pracowników związanych z obróbką, transportem czy dystrybucją tradycyjnych produktów spożywczych. W krajach, gdzie rolnictwo stanowi podstawową działalność gospodarczą, takie zmiany mogłyby pogłębić problemy z ubóstwem i migracją, a także zwiększyć nierówności społeczne, gdyż osoby dotknięte tymi zmianami mogą nie mieć łatwego dostępu do nowych form zatrudnienia w przemyśle produkcji sztucznej żywności. Warto również zauważyć, że rolnictwo jest nie tylko źródłem pracy, ale i kulturowym fundamentem wielu społeczeństw. W wielu regionach uprawy roślin i hodowla zwierząt są integralną częścią tożsamości społecznej, tradycji i stylu życia. Zastąpienie tych tradycyjnych metod przez nowoczesną produkcję syntetycznej żywności mogłoby prowadzić do erozji lokalnych kultur, które opierają się na przekazywaniu wiedzy o uprawach, hodowli zwierząt, a także tradycyjnych metodach przygotowywania i spożywania posiłków. Sektor gastronomiczny, który jest nierozerwalnie związany z produkcją żywności, także mógłby ucierpieć na masowym wprowadzeniu sztucznej żywności. Restauracje, kawiarnie, piekarnie, rynki i inne miejsca sprzedaży żywności tradycyjnej mogłyby stanąć w obliczu poważnych trudności związanych z adaptacją do nowego modelu produkcji. Choć sztuczna żywność mogłaby stać się częścią oferty gastronomicznej, tradycyjne metody gotowania, przygotowywania potraw i korzystania z lokalnych surowców mogłyby zostać zepchnięte na margines. To z kolei wpłynęłoby na bioróżnorodność kuchni na całym świecie, a także na jakość doświadczenia kulinarnego, które w wielu przypadkach jest kluczową częścią kultury i turystyki.

Sztuczna żywność, chociaż jest w fazie eksperymentów i wymaga rozwoju technologii, może stać się kluczowym elementem przyszłości produkcji żywności na Ziemi i jej przyszłych kolonii. Jej potencjał w zakresie ochrony środowiska, rozwiązania problemów związanych z globalnym wzrostem populacji i problem z głodem jest niezaprzeczalny. Uważam, że sztuczna żywność może rozwiązać te problemy jednak jak każda nowa technologia może prowadzić do kolejnych problemów i wyzwań. Jej potencjalny wpływ na zdrowie i utrata miejsc pracy wymaga starannego rozważenia. Ostatecznie, przyszłość sztucznej żywności powinna być wynikiem świadomego i odpowiedzialnego rozwoju technologii, który uwzględnia zarówno korzyści, jak i wyzwania. Sztuczna żywność może być częścią przyszłości naszej planety, ale kluczowe będzie znalezienie równowagi między innowacjami a ochroną środowiska, zachowaniem lokalnych tradycji oraz utrzymaniem stabilności gospodarczej. Dopiero wtedy będziemy mogli w pełni czerpać z jej potencjału, nie rezygnując z wartości, które stanowią fundament naszej cywilizacji.

Michał Bernatowicz

Student biotechnologii  
Do stworzenie eseju korzystałem z pomocy ChatuGPT i Gemini

Źródła :
Population | United Nations

Ochrona lasów i recykling jako kluczowe elementy zrównoważonego rozwoju

Grafika wykonana za pomocą AI. Wykorzystano narzędzie DALL·E, model generowania obrazów od OpenAI. Do stworzenia grafiki wykorzystano prompt: ” Wygeneruj grafikę na temat Ochrona lasów i recykling jako kluczowe elementy zrównoważonego rozwoju.”

 

Wprowadzenie

Ochrona środowiska stanowi jedno z najistotniejszych wyzwań współczesnego świata. W szczególności ochrona lasów oraz recykling odgrywają kluczową rolę w minimalizowaniu negatywnego wpływu działalności człowieka na ekosystemy. Lasy, określane mianem „płuc Ziemi”, pochłaniają dwutlenek węgla i produkują tlen (FAO, 2020). Z kolei recykling redukuje ilość odpadów trafiających na wysypiska oraz przyczynia się do oszczędności surowców naturalnych (Worrell & Reuter, 2014). Niniejszy esej omawia korzyści płynące z ochrony lasów i recyklingu oraz sposoby ich skutecznego wdrażania w polityce zrównoważonego rozwoju.

Znaczenie ochrony lasów

Lasy odgrywają niezastąpioną rolę w globalnym ekosystemie, regulując klimat, stanowiąc siedlisko dla licznych gatunków oraz dostarczając surowców odnawialnych. Niestety, wylesianie i nadmierna eksploatacja drewna prowadzą do degradacji środowiska. Według raportu FAO (2020), rocznie zanika około 10 milionów hektarów lasów, co przyczynia się do utraty bioróżnorodności, erozji gleby i wzrostu emisji gazów cieplarnianych.

W celu skutecznej ochrony lasów należy:

·         Wdrażać programy zalesiania i ponownego zadrzewiania.

·         Ograniczać wycinkę poprzez restrykcyjne regulacje prawne.

·         Wspierać zrównoważone leśnictwo, zakładające racjonalne gospodarowanie zasobami.

·         Prowadzić edukację społeczną na temat roli lasów w ekosystemie.

·         Stosować nowoczesne technologie, np. drony monitorujące deforestację i automatyczne systemy sadzenia drzew (González et al., 2019).

Rola recyklingu w ochronie środowiska

Recykling to jedna z najskuteczniejszych metod ograniczania negatywnego wpływu człowieka na środowisko. Proces ten zmniejsza zużycie surowców naturalnych, redukuje ilość odpadów oraz obniża emisję gazów cieplarnianych. Badania Worrella i Reutera (2014) wskazują, że recykling metali, plastiku i papieru prowadzi do znacznych oszczędności energetycznych. Przykładowo, recykling aluminium pozwala zaoszczędzić aż 95% energii w porównaniu z jego produkcją z rudy boksytu.

Aby usprawnić proces recyklingu, należy:

·         Wprowadzić skuteczny system segregacji odpadów.

·         Inwestować w zaawansowane technologie recyklingowe.

·         Podnosić świadomość społeczną poprzez kampanie edukacyjne.

·         Tworzyć regulacje wspierające gospodarkę o obiegu zamkniętym.

·         Promować bioplastiki i biodegradowalne materiały jako alternatywę dla tradycyjnych tworzyw sztucznych (Andrady & Neal, 2009).

Połączenie ochrony lasów i recyklingu

Ochrona lasów i recykling są ze sobą ściśle powiązane, ponieważ papier stanowi jeden z głównych surowców poddawanych recyklingowi. Zwiększenie poziomu recyklingu papieru może zmniejszyć zapotrzebowanie na wycinkę drzew. Według badań UNEP (2021), każde 1000 kg makulatury pozwala uratować około 17 drzew. Ponadto gospodarka o obiegu zamkniętym, polegająca na maksymalnym wykorzystaniu surowców wtórnych, stanowi fundament polityki zrównoważonego rozwoju.

Wdrażanie nowoczesnych metod recyklingu, takich jak recykling chemiczny, umożliwi efektywniejsze wykorzystanie surowców i ograniczenie ich negatywnego wpływu na środowisko (Hopewell et al., 2009). Szerokie zastosowanie tych rozwiązań może nie tylko ograniczyć zużycie drewna, ale także zmniejszyć ilość odpadów oraz emisję dwutlenku węgla.

Wnioski

Ochrona lasów oraz recykling są kluczowymi elementami strategii na rzecz ochrony środowiska naturalnego. Ograniczenie wycinki drzew, promowanie zrównoważonego leśnictwa i rozwijanie recyklingu mogą znacząco poprawić stan środowiska. W obliczu narastających problemów ekologicznych konieczne jest podejmowanie działań na poziomie indywidualnym i instytucjonalnym. Wspólne wysiłki w zakresie ochrony środowiska to nie tylko moralny obowiązek, ale także warunek przetrwania przyszłych pokoleń.

Bibliografia

·         FAO (2020). Global Forest Resources Assessment 2020. Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations.

·         UNEP (2021). Circularity Gap Report 2021. Nairobi: United Nations Environment Programme.

·         Worrell, E., & Reuter, M. A. (2014). Handbook of Recycling: State-of-the-art for Practitioners, Analysts, and Scientists. Amsterdam: Elsevier.

·         González, R., Fernández, M., & Ramírez, J. (2019). "Drones for Reforestation: A New Strategy for Ecosystem Restoration." Journal of Environmental Science, 45(3), 210-225.

·         Andrady, A. L., & Neal, M. A. (2009). "Applications and Societal Benefits of Plastics." Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences, 364(1526), 1977-1984.

·         Hopewell, J., Dvorak, R., & Kosior, E. (2009). "Plastics Recycling: Challenges and Opportunities." Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences, 364(1526), 2115-2126.

Weronika Wielgolaska

studentka biotechnologii

Tekst powstał przy pomocy AI.

Upcykling w praktyce – kreatywne działania studentek na rzecz środowiska

W ostatni weekend, 29–30 marca, jako studentki Wydziału Biologii i Biotechnologii, postanowiłyśmy w duchu ekologii i kreatywności zrealizować prywatną akcję upcyklingu. W zaciszu swoich mieszkań dałyśmy drugie życie czterem słoikom, tworząc z nich unikalne dekoracje i przedmioty użytkowe. W ten sposób, chciałyśmy udowodnić, że przedmioty, które kupujemy w sklepie, wcale nie muszą lądować w koszu na śmieci i zostać się przez nas zapomniane... Warto również spojrzeć na kwestię finansową - dzięki powtórnemu wykorzystaniu danej rzeczy, można niejako zaoszczędzić pieniądze, a przy tym mieć pewność, że nie wydało się ich na marne.

Kluczowe pytanie - dlaczego upcykling ma sens? Upcykling to doskonały sposób na ograniczenie odpadów i świadome podejście do konsumpcji. Zamiast wyrzucać niepotrzebne przedmioty, można nadać im nowe funkcje i estetyczny wygląd, co przyczynia się do ochrony środowiska. Takie działania zmniejszają zapotrzebowanie na nowe surowce i pomagają w redukcji odpadów, a przy tym rozwijają kreatywność.

Popołudniowe zajęcie, czyli praca nad drugim życiem słoików. Podczas tej prywatnej inicjatywy cztery słoiki zyskały zupełnie nowe zastosowania. Dwa słoiki zostały ozdobione wyłącznie materiałami naturalnymi, a więc roślinami z ogrodu i stały się wazonem na kwiaty oraz świecznikiem, jeden słoik przekształcono w skarbonkę, natomiast ostatni słoik został oszydełkowany wełną i wstążką, dzięki czemu również stał się stylowym wazonem.

Każdy taki słoik jest dowodem na to, że można przerobić go w dowolny sposób i może pełnić różne funkcje. Wystarczy jedynie zaufać wyobraźni.

Małe kroki, wielki efekt. Choć była to niewielka, prywatna inicjatywa, pokazuje ona, że nawet pojedyncze osoby mogą realnie przyczyniać się do ochrony środowiska. Każdy z nas ma w swoim domu przedmioty, które można twórczo wykorzystać zamiast wyrzucać. Upcykling to nie tylko ochrona środowiska, ale też świetna zabawa i sposób na wyrażenie własnej kreatywności. A przy tym, sposób na odstresowanie oraz doskonalenie umiejętności manualnych.

To wydarzenie pokazuje, że dbanie o planetę nie wymaga wielkich gestów – trzeba tylko zacząć od własnego otoczenia i małych działań, które mogą inspirować innych. Najlepiej, gdy takie akcje będzie się nagłaśniać i promować, co z pewnością zwiększy odbiór społeczny.

Na zakończenie, pragniemy Was, Drodzy Czytelnicy, zachęcić do eksperymentowania z upcyklingiem – dla dobra Ziemi i własnej satysfakcji! Nie przejmujcie się, jeśli pierwotny zamysł nie będzie skorelowany z efektem końcowym - upcykling to przede wszystkim próba podjęcia konkretnych działań, które przynoszą piękne efekty. Odnajdźcie w sobie duszę artysty! A może będzie to Twój/Twoje nowe zainteresowanie albo sposób na spędzanie wolnych wieczorów? Warto przyjrzeć się bliżej temu pomysłowi.

Pozdrawiamy serdecznie oraz życzymy udanej pracy z upcyklingiem.

Olga Kowalska, Nikola Tuszyńska

studentki biotechnologii

Start w przyszłość – konferencja BM już 23 kwietnia na UWM!

Już 23 kwietnia na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim odbędzie się konferencja Business Market Olsztyn Innovation Day – wydarzenie skierowane do studentek i studentów zainteresowanych rozwojem zawodowym oraz przedsiębiorczością.

Fundacja Think! – organizator wydarzenia – zaprasza wszystkie osoby studiujące, które chcą lepiej przygotować się do wyzwań rynku pracy, planują swoją ścieżkę zawodową lub rozważają założenie własnego biznesu.

Udział w wydarzeniu jest bezpłatny – wystarczy się zarejestrować.

Kiedy: 23 kwietnia 2025, 9:45
Gdzie: Wydział Nauk Ekonomicznych,ul.Oczapowskiego 4
Rejestracja: https://www.businessmarket.com.pl/pobierz-bilet/

O czym będzie mowa?

Eksperci i praktyczki biznesu podzielą się doświadczeniami, z których skorzystasz niezależnie od tego, czy planujesz pracę etatową, czy na własną rękę. Dowiesz się m.in.:

-       Jak przygotować się na zmieniającą się rzeczywistość na rynku pracy

-       Jak nowe technologie zmieniają marzenia w (wirtualną)rzeczywistość

-       Jak budować markę osobistą na LinkedIn, żeby zdobyć wymarzoną pracę i wymarzonych klientów?

W programie przewidziany jest także konkurs z nagrodami, networking oraz poczęstunek.

Dlaczego warto?

Konferencja Business Market będzie dla Ciebie wsparciem w intensywnym procesie podejmowania decyzji zawodowych. To okazja do zdobycia przydatnych kompetencji, nawiązania nowych kontaktów i wymiany doświadczeń.

Więcej informacji znajdziesz na stronie wydarzenia: www.businessmarket.org.pl

___

Konferencja Business Market Olsztyn Innovation Day finansowana jest ze środków Citi Foundation w ramach Programu Rozwoju Przedsiębiorczości, projektu realizowanego przez Fundację Rozwoju Społeczeństwa Wiedzy Think.